Main Logo

Thursday 31 December 2020

පැණියෙන් සිහි විකල් වූ සිංහල මධ්‍යම පංතිය

 පැණියෙන් සිහි විකල් වූ සිංහල මධ්යම පංතිය

අනාගන්න එක හොඳ වෙන වෙලාවලුත් තියෙනවා. බත් කන්න ගියාම අනාගත්තෙ නැත්තන් මොකද වෙන්නෙ. බත් ටිකක් වෙන ම කාලා එක එක වෑන්ජනේ වෙන වෙන ම කෑවොත් අර කියන්න වගේ රහක් නැහැ. ඉංගිරිසින් නම් සාමාන්‍යයෙන් කන්නෙ වෙන වෙන ම. ඒ වැඩේට ගෑරුප්පුවයි පිහියයි ගැලපෙනවා. හැඳි ගෑරුප්පුවලින් කන්න පුරුදු වුණෙ ආසියාවෙ ද කියල හිතෙනවා. සිංහලයන් ද මෑතක් වන තුරු ඇතැම් අවස්ථාවල හැඳි ගෑරුප්පුවලින් බත් කැව. පිහියෙනුයි ගෑරුප්පුවෙනූයි අනාගන්න බැහැ නොවැ. ඒත් මෑතක ඉඳලා මධ්‍යම පංතියෙ අය ගෑරුප්පුවෙන් කොහොම හරි අනාගන්න හදනවා. ඉස්සර මධ්‍යම පංතියට ටිකක් හරි නිර්මාණ ශක්තියක් තිබුණ. ගෑරුප්පුවයි පිහියයි වෙනුවට අඩු තරමෙන් ගෑරුප්පුවයි හැන්දයි පාවිච්චි කළා. දැන් මධ්‍යම පංතියට එච්චරවත් නිර්මාණශීලී වෙන්න බැහැ.

Wednesday 30 December 2020

උඳුවප් පෝයේ වැදගත්කම, අත්හැරීම හා අත් නොහැරීම

 

උඳුවප් පෝයේ වැදගත්කම, අත්හැරීම හා අත් නොහැරීම



ඊයේ උඳුවප් පොහෝ දා. සිංහල බුද්ධාගමට වෙසක් පොසොන් මෙන් ම උඳුවප් පොහොය ද වැදගත් වෙනවා. බුදුදහම අද ලෝකයේ සසුනක් ලෙස පවතින්නේ සිංහල බුද්ධාගම නිසයි. සිංහල බුද්ධාගම නොවන්නට ථෙරවාදය දිය වී යන්නට තිබුණා. මියන්මාරයේ සිට කාම්බෝජය දක්වා වූ කලාපයේ ථෙරවාදය පවතින්නේ සිංහල බුද්ධාගම නිසයි. අප නොකීවාට ඒ රටවල සිංහල බුද්ධාගම යන්න කියැවෙනවා, යොදා ගැනෙනවා.

Tuesday 29 December 2020

මෙතෝදිස්ත සභාවේ රිච්මන්ඩ් විදුහල

 

මෙතෝදිස්ත සභාවේ රිච්මන්ඩ් විදුහල

 

රිච්මන්ඩ් විදුහල සමග මට විශේෂ සම්බන්ධයක් නැහැ. පේරාදෙණියේ ජයතිලක ශාලාවේ පළමු වසරේ මගේ කාමර සගයකු ඇතුළු මිතුරන් ගණනාවක් ඒ පාසලේ ඉගෙනුම ලබා තියෙනවා. එවැනි සම්බන්ධකම් වෙනත් පාසල් සමගත් තියෙනවා. රිච්මන්ඩ් විදුහලේ ඉතිහාසය ගැන මට ලියන්න හිතුණේ දැනුම ලබා ගැනීමේ ක්රමයක් ලෙස මනුෂ්ය නොවන ප්රාණීන්ගේ ද උපකාරය ලත් තවත් අවස්ථාවක් සඳහා උදාහරණයක් ලෙස එය ඉදිරිපත් කළ හැකි නිසයි. එහෙත් ඒ විදුහලේ ම ආදි ශිෂ්යයන් යම් පිරිසක් ඒ දීර්ඝ ඉතිහාසයට උරුමකම් කීමට අකමැති බව පෙනී යනවා. රිච්මන්ඩ් ආදි ශිෂ්යයන් අතර භේදයක් ඇති කිරීමට මට අවශ්ය නැහැ. එහෙත් මා දන්නා කරුණු කිහිපයක් සඳහන් කිරීම අවශ්ය කියා මා හිතනවා.

ලිපි කියවීම හා දැනුම


ලිපි කියවීම හා දැනුම


මේ ලිපි පෙළක් බව අමතක නොකරන්න. රාම පාලම ගැන ලියූ ලිපියට කලින් රිච්මන්ඩ් විද්‍යාලය ගැන ලියූ ලිපියේ මේ කොටස ඇතැමුන් එක්කෝ කියවා නැහැ, එක්කෝ ඔවුන්ට මගහැරිල එහෙමත් නැත්නම් වෙන කරුණක්.  මා ඒ කිසිවකුට දොස් කියන්නේ නැහැ. 


අවුරුදු දහස් ගණනකට පෙර තිබූ දැනුම් ගැන අප දන්නේ නැහැ. ඒ දැනුම් ලබා ගත්තේ කෙසේ ද නිර්මාණ කෙළේ කෙසේ ද ආදී දහසක් ප්‍රශ්න අප හමුවේ තියෙනවා. 


ඒ ප්‍රශ්න ගැන හිත යොමු කරන්න අපට වෙලාවක් නැහැ. ඒ වගේ ම තේරෙන්නේත් නැහැ. අපට ආවේණික වූ  විධියකට පමණක් අප ලෝක සංස්කරණය කරනවා. 


මේ රිච්මන්ඩ් ලිපියෙන්.


"පසුගිය දා ඉන්දියාව හා ලංකාව යා කරන පාළම ගැන හඬදසුන්පටයක් දකින්න ලැබුණා. මා එය වෙන ම ලිපියක පළ කරන්නම්. ඒ හඬදසුන්පටය  අනුව එකී පාළම හදා තියෙන්නෙ අවුරුදු හත්දාහකට කලින්. ඒ අතර ඇති වැලිතට්ටුව අවුරුදු හාරදාහක් පමණයි පැරණි. මට හිතෙන්නෙ වැලි තට්ටුව පාළම හැදුවාට පසු එකතු වී තිබෙන බවයි. මෙය රාමගේ පාළම කියා කියනවා. ඉංගිරිසින් ඇඩම්ස් බ්‍රිජ් කියනවා. ඉංගිරිසින් එහෙම කියන එක හොඳයි. පාළම හදල තියෙන්නෙ රාමවත් ඇඩම්වත් නොවන බව එයින් කියැවෙනවා. පාළම හැදුවෙ කවුද? එය ස්වාභාවික නිර්මාණයක් නොවන බවයි කියැවෙන්නෙ."

Monday 28 December 2020

රිච්මන්ඩ් විදුහලේ ආරම්භය ගැන කී මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණීන්

 රිච්මන්ඩ් විදුහලේ ආරම්භය ගැන කී මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණීන්


කොවිඩ් සමග තවත් දේ බැඳිල තියෙනවා. අද දි අයිලන්ඩ් පුවත්පතේ සඳහන් වන ප්‍රවෘත්තියකට අනුව කොවිඩ් ආධාර මුවාවෙන් මෙරට මුස්ලිම් අන්තවාදීන්ට ජාත්‍යන්තරයෙන් මුදල් ලැබෙනවා. ප්‍රවෘත්තියට අනුව ලංකාවේ රුසියනු තානාපති තමයි ඒ බව මෙරට පොලීසිය භාර ඇමති සරත් වීරසේකරට පවසා ඇත්තේ. මියගිය අයගේ සිරුරු භූමදානය ප්‍රශ්නයක් ලෙස මතු වුණේ තරමක් කල් ගිහින්. ඒ පිටුපසත් අන්තවාදී මුස්ලිම් ජාත්‍යන්තරයක් ඉන්නවා ද කියා අප දන්නේ නැහැ. කොහොමටත් මුස්ලිම් අන්තවාදීන් පිටුපස බටහිරයන් කාලයක සිට ඉන්නවා. වහාබ්වාදය කවදා ඇති වුණත් අද එය මෙහෙයවනු ලබන්නේ බටහිරින්. 

Sunday 27 December 2020

සජිත්ගෙ පාංශුකූලය හා භූමදාන ප්‍රශ්නය

 සජිත්ගෙ පාංශුකූලය හා භූමදාන ප්‍රශ්නය


සජිත් ප්‍රේමදාස මුස්ලිමුන් වෙනුවෙන් බෞද්ධයන්ගේ පාංශුකූලය සඳහා කටයුතු කරනවා. සිංහල බෞද්ධයන් ඒ ඒ පුද්ගලයාගේ පාංශුකූලයක් ගැන කිවුවේ නැහැ. ඇහැවුවෙත් නැහැ. සජිත්ට අවශ්‍ය බෞද්ධයන්ගේ පාංශුකූලය දෙන්න. මේ අතර චම්පක රණවක භූමදාන කළ මිනී ගොඩ ගන්න බලන් ඉන්නවා. 

Saturday 26 December 2020

පැණියට විරුද්ධ පඬි කතා

 පැණියට විරුද්ධ පඬි කතා  


පිටරට වාසය කරන එක් වෛද්‍යවරයෙක් ලියා තිබුණා විද්‍යාඥයකු වූ මා දැන් විද්‍යා විරෝධියකු වී ධම්මික වෙද මහතාගේ පැණිය වෙනුවෙන් කතා කරන බවක්. මා කිසි දා විද්‍යාඥයකු වී සිටියේ නැහැ. තරුණ කල විද්‍යාඥයකු වීමට බලාපොරොත්තුවක් තිබූ නමුත් මට එසේ වීමට නොහැකි බව තේරුම් ගියා. මා බටහිර විිද්‍යා විරෝධියකු වී නැහැ. මා බටහිර විද්‍යා දැනුම ප්‍රතික්‍ෂෙප කරන්නේත් නැහැ. මගේ විරෝධය බටහිර  විද්‍යාව දරණ ආධිපත්‍යයට හා එය එක ම දැනුම් පද්ධතිය ලෙස පෙන්වීමට දරණ උත්සාහයටයි. 

Friday 25 December 2020

පැණියෙන් හෙළ දැනුමට තල්ලුවක්

 පැණියෙන් හෙළ දැනුමට තල්ලුවක්

 


ධම්මික වෙද මහතා හැරෙන්න තවත් පාරම්පරික/හෙළ වෙද මහතුන් මෙරට ඉන්නවා. මා මූලික වශයෙන් දැනට හෙළ වෙදකම කියන්නේ මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණින්ගෙන් හෝ ආධ්‍යාත්මික ව ප්‍රතිකාර දැන ගෙන කරන වෙදකමට. පාරම්පරික වෙදකමත් මට හිතෙන විධියට විශාල වශයෙන් මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණින්ගෙන්  හෝ ආධ්‍යාත්මික ව හෝ ලබා ගත් දැනුම එකතු කර ගත් එකක්. ආධ්‍යාත්මික ව දැනුම ලබා ගැනීමට යම් ආකාරයකින් උසස් යැයි කියන මනසක් තියෙන්න ඕන. එය සමහර විට භාවනාවෙන් ළඟා කර ගන්නා තත්වයක් වෙන්න පුළුවන්. 

Thursday 24 December 2020

සජිත්ගේ කනත්ත විරෝධයට චම්පක නැහැ

 සජිත්ගේ කනත්ත විරෝධයට චම්පක නැහැ


ඊයේ කනත්ත ඉදිරිපිට සමගි ජන බලවේගයේ උද්ඝෝෂණයක් තිබුණා කොවිඩ් 19 වැළඳී මියගිය මුස්ලිමුන්ගේ සිරුරු ආදාහනය කිරීමට විරුද්ධ ව. එතැන බලවේගයේ නායකයන් බොහෝ දෙනකු හිටියා. සජිත් රාජිත ආදීන්. සජිත් අසා සිටියේ ලෝකයේ රටවල් එකසිය ගණනක භූමදානයට ඉඩ දෙද්දී ලංකාවේ ඉඩ නො දෙන්නේ ඇයි ද කියා.  එමෙන් ම ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයත් භූමදානයට අවසර  දී ඇති බව ඔහු මතක් කළා. හොඳ ප්‍රශ්නයක් හොඳ මතක් කිරීමක්. 

Wednesday 23 December 2020

මජන් සෝදා ගත් කල බාසුන්නැහැ වෙදකමට සුදුසුයි

 

මජන් සෝදා ගත් කල බාසුන්නැහැ වෙදකමට සුදුසුයි

 

පඬි නැට්ටියක අහල තිබුණ නලින් ද සිල්වා ධම්මික වෙද මහතාගෙ පැණිය ගැන පමණක් කතා කරන්නෙ අනෙක් පැණි ගැන කතා කරන්නෙ නැත්තෙ ඇයි කියල. මා පැණි ගැන පමණක් නොව පැණියන් ගැනත් උනන්දුවක් දක්වනවා. අපේ චින්තනයෙ දහසක් ප්‍රතිකාර තියෙනවා. එකක් පමණක් තියෙන්නෙ ඒකදේවවාද චින්තනවල.

Tuesday 22 December 2020

බටහිර විද්‍යා විශ්වාස හා මුස්ලිම් විශ්වාස

 බටහිර විද්‍යා විශ්වාස හා මුස්ලිම් විශ්වාස


කොවිඩ් වැළඳී මිය යන මුස්ලිමුන්ගේ අවසන් කටයුතු කෙරෙන ආකාරය ප්‍රශ්නයක් වෙලා. මෙයට ප්‍රධාන හේතුව කොවිඩ් 19 ගැන බටහිර විිද්‍යාවට කියන්න දෙයක් නැති වීමයි. අප අකමැති වුවත් අද ලෝකයේ කටයුතු කෙරෙන්නේ බටහිර දැනුම අනුවයි. අද ලෝකයේ දැනුම් යටත්විජිතවාදයක් තියෙන්නෙ. අප හැම දෙයක් ම අවසානයේ දී යොමු කරන්නේ බටහිර දැනුම් ආධිපත්‍යයේ විනිශ්චයටයි. ඔවුන් දෙන විනිශ්චය අපි ආමෙන් කියා පිළිගන්නවා. ආමෙන් කියන්නේ එකඟයි යන අර්ථය ගෙන දෙන වචනයක්. එය අලුත් තෙස්තමේන්තුවට පැමිණියේ හීබ්‍රැ බයිබලයෙන් කියනවා. 

Monday 21 December 2020

පැණියට තවත් පරීක්‍ෂා මොනවට ද?

 පැණියට තවත් පරීක්‍ෂා මොනවට ද?


මා උගතකු බුද්ධිමතකු වියතකු නොවීම ගැන මට ඇත්තේ කිව නොහැකි තරම් සතුටක්. අද උගතුන්  වියතුන් බුද්ධිමතුන් කරනව වගේ බටහිර විය ගහේ බැඳි නන්දිවිශාලලා මෙන් බටහිර දැනුම් කරත්තය අදින්නට මට අවශ්‍ය නැහැ. මා එයින් නිදහස්. උදලු කෙටිය විසි කළ උද්දාළයනට මෙන් විය ගහෙන් මිදුණු මටත් ඇත්තේ මහත් සතුටක්. 

Saturday 19 December 2020

එක දෙවියයි එක දැනුමයි විය යුතු නැහැ

 එක දෙවියයි එක දැනුමයි විය යුතු නැහැ 


ධම්මික වෙද මහතාගේ පැණිය දේශපාලන ප්‍රශ්නයක් බවට පත් වුණේ ඒ ගැන ප්‍රසිද්ධියක් ලැබුණු දිනයේ දී ම බව අමුතුවෙන් කියන්න ඕන නැහැ. ඒ සම්බන්ධ යම් ආකාරයක නිල නොවන අයුරකින් හරි සම්පරීක්‍ෂණයක් කර ඇති බවට පළ වූ වාර්තා ප්‍රශ්නයේ මුලයි. කොවිඩ් 19 සම්බන්ධයෙන් මෙරට දේශීය වෙදකමේ බහු ප්‍රතිකාර ඇති නමුත් ඒ එකටවත් ප්‍රසිද්ධියක් නොලැබුණේ අවශ්‍ය බටහිර වෛද්‍ය සහතික නොතිබූ නිසයි. 


එහෙත් ධම්මික වෙද මහතාගේ පැණියට යම් බටහිර වෛද්‍ය සහතිකයක් ලැබීම නිසා ජනමාධ්‍ය ප්‍රසිද්ධියක් ලැබුණා. ඒ සමග ම ඒ වටා පිරිස් එකතු වීම මෙන් ම එයට විරුද්ධ ව ජනමතයක් ගොඩ නැගීම ද ඇරඹුණා. අර පසුව එකතු වූ පිරිස් අතර තක්කඩියන් ද ඉන්න පුළුවන්. ඔවුන් මුල සිට ම සිටි අය නො වෙයි. ඔවුන්ට වෙනත් දෙයක් අවශ්‍ය වන්න පුළුවන්. පැණියට විරුද්ධ ව ජනමතයක් ගොඩ නැගීමට විවිධ දේශපාලන කොටස් එකතු වුණා. බටහිර අධ්‍යාපනයෙන් එන්නත් කරනු ලැබූ මතවාද දෘෂ්ටිවාද (අල්තුසර් ද දෘෂ්ටිවාදයකින් මිදුණ අයකු නොවෙයි) සහිත ව ධම්මික වෙදමහතාගේ සුදූුසුකම් සාකච්ඡාවට ගැණුනා. කපු මහතකු බව මේසන් බාසුන්නැහැ කෙනකු බව ආදිය වැදගත් වුණා. කාලි අම්මාගෙන් දැනුම ලැබුණු බව ප්‍රශ්නයක් වුණා. රාමනුජන්ට එය ප්‍රශ්නයක් වුණේ නැහැ. බටහිර උගතුන් එකලත් රාමනුජන් වෙනත් ගණිතඥයන් මෙන් යැයි කීමට තැත් කළත් එය සාර්ථක වුණේ නැහැ. 


බටහිර විද්‍යාව (වෛද්‍ය විද්‍යාව විශේෂයෙන්) ධනපති ක්‍රමය සමග ඇති අවියෝජනීය (ඔවුන්ගේ වචන) සම්බන්ධකම් විවිධ පුද්ගලයන් සමාගම් මගින් පෙන්නුම් කෙරුණා. බටහිර විද්‍යාව ධනපති ක්‍රමයෙන් වෙන් කරන්න බැරි ඒ දෙක ම එක ම චින්තනයක් මත පදනම් වෙන නිසා. බටහිර විශ්වවිද්‍යාල වැඩවසම් සම්බන්ධකම් මත ඇති වූ ආයතන. ඔක්ස්ෆඩ් කේම්බ්‍රිජ් එයට හොඳ ම උදාහරණ. එහෙත් අද වන විට ඒ විශ්වවිද්‍යාල ධනේශ්වරය සමග සම්බන්ධකම් ඇති කරගෙන වැඩවසම් නෂ්ටාවශේෂත් සමග. හරියට  වින්ඩ්සර් රජපවුල වෙස්ට්මිනිස්ටර් පාර්ලිමේන්තුව සමග සම්බන්ධකම් ඇති කර ගෙන තියෙන විධියට. බටහිර වෛද්‍ය විද්‍යාව ඖෂධ සමාගම් එක්ක ඇති සම්බන්ධයේ අංශු මාත්‍රයක් පමණයි මෙරට ඖෂධ නියෝජිතයන් බටහිර වෙදමහතුන් සමග ඇති සම්බන්ධයේ  තියෙන්නෙ.   


පැණියේ සාර්ථකත්වය මනින්න පුළුවන් රෝගීන් සුව වෙනව ද බලීමෙන්. එය බටහිර ඊනියා සායනික නැහැසුම් ක්‍රමයට ම සිිදු විය යුතු නැහැ. එහෙත් අද ඇති දැනුම් යටත්විජිතවාදය නිසා පරක්‍ෂාව බටහිර ක්‍රමයට සිදු කරන්න වෙලා. ඒ අතර ආයුර්වේද කමිටුවකුත් තියෙනවා. මෙරට ඉන්න සහතික උගතුන්ට සහතිකය හැර වෙනත් දෙයක් නැහැ. ඔවුන්ට දැනුමක් අලුතෙන් දෙන්න බැහැ. වැඩිම වුණොත් කළ හැක්කේ වැමෑරීම පමණයි. මෙරට නිර්මාණාත්මක හැකියාවක් ඇතියවුන් වැඩිය දකින්න පුළුවන් සාමාන්‍ය පෙළෙන් එහාට උගත් නැති අය අතර. උසස් පෙළ අධ්‍යාපනයෙන් නිර්මාණාත්මක හැකියාවන් නැත්තට ම මෙන් නැති කරනවා. මෙරට අවුරුදු 150ක බටහිර වෛද්‍ය අධ්‍යාපනය එයට හොඳ ම උදාහරණයයි. 


අද උදේ එක් කමිටුවක වාර්තාවක් නිකුත් වෙලා. බටහිර විද්‍යාව අනුව කරන ලද පරීක්‍ෂණවලින් තහවුරු වී ඇත්තේ පැණියේ විෂක් නැති බවයි. ඒ වාර්තාව ආයුර්වේද කමිටුවට යොමු කරලා. ආයුර්වේද කමිටුව තවම එයට ප්‍රතිචාරයක් දක්වා නැති බවයි පේන්න තියෙන්නෙ. ඔවුන් ඉක්මණින් ඒ කටයුත්ත කරනවා නම් හොඳයි. මේ ආයුරවේදය හා හෙළ වෙදකම අතර ප්‍රශ්න ඇති කරගන්න වෙලාවක් නො වෙයි. 


අද විවිධ අය කාලිඅම්මා ගැන විවිධ කතා කියනවා. ඇගේ සම්භවය පිළිබඳ ව ඇත්තේ එක් කතාවක් පමණක් නොවෙයි. ඒ තමයි පෙරදිග දැනුමේ එක් ලක්‍ෂණයක්. බ්‍රහ්මන් ඒක දේව සංකල්පය බිහිවන්න පෙර මේ රටවල තිබුණේ බහුදේවවාදයක්. අප එක් දෙවියකු පමණක් ගැන විශ්වාස කෙළේ නැහැ. ලංකාවේ කොහාමටවත් තිබුණේ නැහැ. මෙරට බ්‍රහ්මන් සංකල්පයක් නැහැ. මහා බ්‍රහ්මයත් තවත් දෙවියකු (බ්‍රහ්මයකු) පමණයි. කාලිඅම්මා භද්‍රකාලි මෑණියන් නමිනුත් හැඳින්වෙනවා. ඒ යහපත් අරුතෙන්. කෙසේ වෙතත් මට කියන්න තියෙන්නෙ අපේ සංස්කෘතියෙහි එකම කතාවක් නොව විවිධ කතා තියෙන බවත් විවිධ දෙවියන් ඉන්න බවත් විවිධ දැනුම් විවිධ ප්‍රතිකාර තිබෙන බවත්. 


බටහිර ක්‍රිස්තියානි හා මුස්ලිම් සංස්කෘතිවල ඉන්නේ එක් දෙවියන් පමණයි. අද ඔය එක් දැනුමක් අනන්‍ය දැනුමක් ආදී සංකල්ප පැන නගින්නේ ඒ ඒක දේව සංකල්පයෙන්. සිංහල බෞද්ධයන්ට බහු දේව සංකල්පයක් තියෙන්න. ඒක දේව සංකල්පයක් නැත කියන එකෙන් බහු දේව සංකල්පයක් නැත කියා කියැවෙන්නෙ නැහැ. බටහිර දැනුම ලෝකයේ එක ම දැනුම විය යුතු නැහැ. බහුදේව වගේ ම බහු පද්ධති තියෙනවා. ක්‍රිස්තියානි හා මුස්ලිම් සංස්කෘතීන්ට ඒ බව පිළිගැනීමේ අපහසුතාවක් තියෙනවා. මේ ගැන තවත් විස්තර පසුවට.


අද කිවයුතු වැදගත් කරුණක් තියෙනවා. පඬියන් පඬි නැට්ටන් ධම්මික වෙද මහතා අටමස්ථානාධිපති නායක හාමුදුරුවන්ට සැරෙන් කතා කිරීම ප්‍රශ්නයක් කර ගෙන. මේ අය ඒ කරන්නේ ශ්‍රද්ධාවකින් නොවෙයි. ශ්‍රී මහා බෝධින් වහන්සේ මුළ ඉඳගෙන අරක්කු බීමට කතා කෙළේ ඒ වර්ගයේ අය. මේ හුදෙක් වෙද මහතාට හා ඒ මගින් හෙළ වෙදකමටත් අවසානයේ දී සඟ සසුනටත් සිංහල බෞද්ධ සංස්කෘතියටත් පහර ගැසීම සඳහා කෙරෙන්නක්.


මට දැන ගන්නට ලැබී ඇති තොරතුරු අනුව දැනට දශක දෙකක පමණ කාලයක් තිස්සේ ධම්මික වෙද මහතා අටමස්ථානාධිපති හාමුදුරුවන්ට වෙදකම් කරනවා. උන්වහන්සේ දන්නවා වෙද මහතා දැනුම ලබා ගන්නේ භද්‍රකාලි මැණියන්ගෙන්, කාලි අම්මගෙන් බව. නායක හාමුදුරුවන් එ නිසා වෙද මහතා අමතන්නේ මෑණියන් කීයා. වෙද මහතා හාමුදුරුවන් සමග සාකච්ඡාචේ දී මා ඔබ වහන්සේගේ මෑණියන් කියන්නේ ඒ අරුතෙන්. ඒ සාකච්ඡාචේ ඉතිරි කොටස් ද ප්‍රචාරය කරන්න පුළුවන් නම් හොඳයි. ඒ සාකච්ඡාව හොඳින් දන්නා හඳුනන අය අතරයි.


විවිධ බලවේග හෙළ වෙදකමට විරුද්ධව ක්‍රියා කරනවා. ඔවුන්ට රෝගීන්ට මොනව වුණත් කමක් නැහැ. හෙළ වෙදකමට පහර දෙන්න පුළුවන් නම්. අද අපට අවශ්‍ය රෝගීන් සුවපත් කිරීමටයි. එහි දී අප එක දැනුමක් පමණක් යන්න බැහැර කරනවා. බහු දේවා බහු විජ්ජා මිස ඒක දේව ඒක විජ්ජා නොවෙයි.      






       


සුපිරි කළු කුහරයක් නැති වෙලා

 සුපිරි කළු කුහරයක් නැති වෙලා


සුපිරි කළු කුහරයක් නැති වෙලා කියනවා. ඔය පැත්තට එහෙම ආවද?

Somehow, a Monstrous Supermassive Black Hole Has Gone Missing

Friday 18 December 2020

එම්සීසී ගිවිසුම හා සිරිසේන

 එම්සීසී ගිවිසුම හා සිරිසේන 


එක්සත් රාජ්‍ය එම්සීසී ගිවිසුම අකුළ ගෙන. මා දන්නේ නැහැ වෙන රටක් සම්බන්ධයෙනුත් එවැනි දෙයක් සිදු වුණා ද කියල. ලෝකයේ තවමත් බලගතු ම රාජ්‍යය අප වැනි රටක ජනමතයට කන් දීමක් ලෙස එය සලකන්න පුළුවන් ද? අපට වෙන් කරල තිබුණ මුදල සියරා ලියොන් රටට දෙනව කියනවා. අපට වෙන් කරපු මුදල කියන එකත් වැරදියි. ඒ එක්සත් රාජ්‍ය තමන් වෙනුවෙන් ලංකාවෙ වියදම් කරන්න හිටි මුදල. 

Thursday 17 December 2020

හෙළ වෙදකමට ෆයිසර්ලා අවශ්‍ය නැහැ

හෙළ වෙදකමට ෆයිසර්ලා අවශ්‍ය නැහැ


අද ලෝකයේ අධිපති චින්තනය බටහිර චින්තනයයි. අප එය ග්‍රීක යුදෙවු ක්‍රිස්තියානි චින්තනය ලෙස හඳුන්වනවා. එහි පෞද්ගලිකත්වය, වෙන්කිරීම, ඇරිස්ටෝටලීය න්‍යාය ආදිය අංග වෙනවා. ධනපති ක්‍රමය මෙන් ම බටහිර විද්‍යාව ද බිහි වන්නේ මේ චින්තනයෙහි. විදුසර කියවූ අය ඒ දන්නවා. බටහිර විද්‍යාව ධනපති ක්‍රමය සමහ ඔවුන්ගේ භාෂාවෙන් ම කියනවා නම් ඓන්ද්‍රීය ව බැඳිලා. ලංකාවේ අපටත් මේ චින්තනයෙන් මිදෙන එක ලෙහෙසි නැහැ. අද ධම්මික වෙද මහතාටත් මේ චින්තනයේ අයකුගේ බලපෑමක් තියෙන බව පැහැදිලියි.

Wednesday 16 December 2020

බටහිර වෙදකමේ සිරිසඟබෝලා ඉන්නවා ද?

 

බටහිර වෙදකමේ සිරිසඟබෝලා ඉන්නවා ද?

 

කෑගල්ල පැත්තෙ ධම්මික වෙද මහතා  කොවිඩ් 19 රෝගීන් සඳහා බෙහෙතක් ඉදිරිපත් කරල. ඒක කාලි අම්මගෙන් ලැබුණු එකක් කියලයි කියන්නෙ. දැන් ප්‍රශ්න රාශියක් පැන නැගිල. පහුගිය කාලෙ කිහිප දෙනෙක් ම මේ වගේ ප්‍රතිකාර ගැන කිවුව. ඒත් ඒව යට ගියා. ආයුර්වේද, පාරම්පරික බෙහෙත් හැටියටයි ඒවා ඉදිරිපත් වුණෙ. ඒත් ධම්මික වෙද මහතාගෙ බෙහෙත නැත්නම් පැණිය වතුපිටිවල බටහිර වෙද මහතකුට දැන ගන්න ලැබිල. ඔහු  බටහිර වෙද මහතකු වුණත් අනෙක් වෙදකම් ගැනත් යහපත් ආකල්පයක් දරන්නෙක්. මා ඔහු නොහඳුනන බව කියන්න ඕන. ඒ නිසා මේ තොරතුරු ඔහුගෙන් ලැබුණු දේ නො වෙයි. ජනමාධ්‍යයෙ තිබුණ  තොරතුරු මත පදනම් වෙලයි මා ලියන්නෙ.

Tuesday 15 December 2020

සිංහල බුද්ධාගමේ නව පරිච්ඡෙදයකට පෙරවදනක්

 සිංහල බුද්ධාගමේ නව පරිච්ඡෙදයකට පෙරවදනක්


පඬියන් පඬි පෝතකයන් පඬි නැට්ටන් අතර ඉතා ජනප්‍රිය මාතෘකාවක් වී ඇත්තේ මගේ අසාර්ථකභාවයයි. ඔවුන් හිතන්නේ අවුරුදු තිස්පහක් පමණ තිස්සේ මා ඉදිරිපත් කර ඇති අලුත් අදහසක් නැති බවත් ඒ නිසා කිසිවකු මා සමග නැති බවත් ය. අප කාලය සඟරාව නැවත පළ කරන්නේ ඔවුන්ගේ මේ හිතළු අතරයි. කාලය ට එතරම් ප්‍රචාරයක් ලැබී නැති නමුත් එයට දැනටමත් ඉල්ලුමක් ඇත. පසුගිය දා කාලය මුහුණු පොත් පිටුවේ චම්පක ගැන පළ වූ ලිපිය පනස්දාහකට වැඩි පිරිසක් අතරට ගොස් ඇත. එයට ලැබී ඇති ප්‍රතිචාර (සංවිධානාත්ම ප්‍රතිචාර නොව කැමැත්ත පළ කිරීම් ආදිය) අනුව සියයට අසූවක් පමණ පිරිසක් ලිපියේ අදහස සමග ඇති බව පෙනී යනවා. චම්පකට ජනාධිපති වීමට නම් වෙනත් මගක් සොයා ගැනීමට වේවි. සමගි ජන බලවේගය හරහා නම් එය කර ගන්නට බැහැ. 

Monday 14 December 2020

අක්‍රීය පළාත් සභා අහෝසි කරමු

 අක්‍රීය පළාත් සභා අහෝසි කරමු



අගමැති මහින්ද රාජපක්‍ෂ වැඩ දෙකක් ඉක්මන් කරන්න කියල. එකක් හොඳයි අනෙක අවශ්‍ය නැහැ. හොඳ කියල කිවුවත් වෙන කියන්න දෙයක් නැති නිසයි එසේ කියන්නෙ. ඒ අර ධම්මික වෙදමහතාගේ පැණිය පිළිබඳ මහාචාර්ය පරීක්‍ෂාව ඉක්මන් කරන්න කීම. ප්‍රමාදයට විවිධ හේතු  කියන බව මා දන්නවා. එයට වග කියන්න ඕනෙ වෙන කණ්ඩායමක් කියල කියනවා. ඒ වරද හදාගෙන පරීක්‍ෂාව ඉක්මණින් කරන්න කියල වෙන්න ඕනෙ කියන්නෙ.  මේ මහාචාර්යවරුන් සම්ම ජාතියේ ප්‍රතිකර්මයක් හඳුන්වාදුන් අය නො වෙයි. ඔවුන් කරන්නේ සායනික නැහැසුම් හරියට කෙරෙනවාද යන්න  සොයා බැලීම වෙන්න ඕන. කොහොමටත් හෙළ වෙදකමේ ප්‍රතිකාරයක් බටහිර වෙදකම අනුව පරීක්‍ෂා කිරීමෙන් පෙන්වන්නේ දැනුම් යටත්විජිතවාදයයි. මෙරට ඊනියා බටහිර දැනුම් විශේෂඥයකු වීම එතරම් අමාරු දෙයක් නො වෙයි. අන්තර්ජාලයට ගොස් තොරතුරු ලබා ගෙන ඒ සිංහලෙන් කීම පමණයි කරන්න තියෙන්නෙ. අර බ්‍රහස්පති සෙනසුරු අහසේ ළඟින් පෙනීම ගැන මේ දිනවල කෙරෙන කතාබහ ගැන සැලකිලිමත් වන්න. 

Sunday 13 December 2020

චම්පකගේ ජනාධිපති පිම්ම

 චම්පකගේ ජනාධිපති පිම්ම 


මා දේශපාලනඥයන් සෑහෙන පිරිසක් අඳුනනවා. ඇසුරු කරළත් තියෙනවා. හිට්ලර් ඇඳින ගෙන හිටියේ නැහැ. ඇසුරු කරළත් නැහැ. ඒත් චම්පක රණවක අඳුනනවා. ඇසුරු කරළත් තියෙනවා. චම්පක ඉදිරියේ ප්‍රේමදාස (සජිත්ගෙ පියාණන්) ළදරුවෙක්. අපට අසූහතේ භිෂණය අවුරුදු හතළිහකට  පමණ පසුව පන්සිය ගුණයකින් වැඩි කර ගන්න අවස්ථාවක් උදාකර ගන්න අවස්ථාවක් එළඹෙනවා. 

Saturday 12 December 2020

දහසක් ප්‍රතිකාර

 දහසක් ප්‍රතිකාර 


කොවිඩ් 19ට තවත් ප්‍රතිකාරයක් ගැන කියැවෙනවා. එය හොඳයි. මින් පෙරත් ආයුර්වේද පාරම්පරික ප්‍රතිකාර ගැන කියැවුණා. ඒත් ඒවා විවිධ හේතු නිසා යට ගියා. ඉන් ප්‍රධාන ම හේතුව වුණෙ ඒ ප්‍රතිකාර බටහිර විද්‍යාත්මක නැහැ කියන එක. කෑගල්ලේ ධම්මික වෙදමහතාගේ පැණියට මෙතරම් ප්‍රසිද්ධියක් ලැබුණේ වතුපිටිවල රෝහලේ කරන ලද සම්පරීක්‍ෂණයක දී එහි සාර්ථකත්වය තහවුරු වීම නිසයි. එසේ නොවන්නට ඒ ප්‍රතිකාරයත් යට යන්න තිබුණා.

බටහිර කොරකළ කොරෝනා

 

බටහිර කොරකළ කොරෝනා - එස් ජයසුන්දර

එස් ජයසුන්දර විසින් ලියන ලද මේ ලිපිය ඉඩ නොමැති වීම නිසා මෙවර කාලය කලාපයේ (2020 දෙසැම්බර්) පළ කිරීමට නොහැකි වුණා. ඒ ගැන කණගාටුව පළ කරන අතර එහි කාලීන බව සලකා එය මෙසේ පළ කරනවා. - නලින් ද සිල්වා


දෙයියන්ගෙ ලෙඩ අපට බෙහෙවින් හුරු පුරුදු වචනයකි. අපේ පැරැණ්නන් ඒ සඳහා කළ යුතු බේත් හේත් ද හොඳින් දැන සිටියහ. සමාජයක් ලෙස ද ඒ සඳහා සාමූහික වත් පිළිවෙත් ගනු ලැබිණි. නිවසෙහි සිටින්නේ දෙයියන්ගේ ලෙඩ වැළඳුනු එක අයෙක් පමණක්නම් උළුවස්සේ කොහොඹ අත්තක් එල්වා තැබිණි. එවිට නිවසෙහි දෙයියන්ගෙ ලෙඩ වැළඳුනු එක් පුද්ගලයෙක් සිටින බව ගම්මු දැන ගනිති. එම නිසා ඔවුන් එම නිවසට ඇතුළු නොවෙයි. එහෙත් ලෙඩාට අවශ්‍ය දේ තමන්ට හැකි අයුරින් ගෙනැවිත් නිවෙස ඉදිරිපිට තබා යෑම ගම්මුන් සිරිතයි. නිවැසියන්ගෙන් කීප දෙනෙකුටම රෝගය වැළඳී ඇත්නම් නිවස පිහිටි ඉඩමට ඇතුළු වන කඩුල්ලේ කොහොඹ අතු කිහිපයක් එල්ලා තැබීමට නිවැසියන් ක්‍රියා කරයි. එය පෙර පරිදිම ලෙඩුන් සංඛ්‍යාව පිළිබඳව ගම්මුන්ට පණිවිඩයකි. ඒ අනුව කඩුල්ල පැණීමෙන් වළකින ගම්මු තමන්ට හැකි දේ ගෙනැවිත් කඩුල්ල අසල එල්ලා තැබීමෙන් තමන්ට හැකි අයුරින් ලෙඩ වූ නිවැසියන්ට උපකාර කරති. ගමේ බොහෝ දෙනෙකුට මේ රෝගය වැළඳී ඇත්නම් ගමට පිවිසෙන ස්ථානයේ කොහොඹ අත්තක් එල්ලා තැබෙයි. එමඟින් ලබාදෙන පණිවිඩය තේරුම් ගන්නා අනෙකුත් ගම්මානවල ජනයා ඒ ගමට ඇතුළු වීමෙන් වැළකී තමුන්ට හැකි අයුරින් රෝගී වූ ගැමියන්ට උපකාර කරති. මෙම සන්නිවේදන ක්‍රමය මඟින් රෝගය පැතිරීම වළක්වා ගැනීම අපේ සිංහල බෞද්ධ සම්ප්‍රදායට ආගන්තුක නොවුණි. එපමණක් නොව, රෝගීහු ද එම ක්‍රමයට කිසිදු චකිතයකින් තොරව අනුගත වී සුවය ලබන තෙක් නිවෙස්වලට වී සිටියහ.

Friday 11 December 2020

පැණිය අසික්කිත අමනයන් අතට පත් වේවි ද?

 පැණිය අසික්කිත අමනයන් අතට පත් වේවි ද? 


එක්තරා ආයුර්වේද වෙදමහතකු කොවිඩ් 19 සඳහා පැරණි පොතක හරි වට්ටෝරුවක හරි තිබුණා ය කියන ඒ මහතාට අනුව නම් හිංගල බෙහෙතක් ඉදිරිපත් කරලා. එයට ප්‍රසිද්ධියක් ද ලබා දීලා. මෙය ධම්මික බණ්ඩාර වෙදමහතාගේ පැණිය ම ද කියන එක ගැන තොරතුරක් නැහැ. එහි මෙන් ම මෙහිත් මී පැණි හා සාදික්කා තියෙනවා. ආයුර්වේද වෙදමහතා බටහිර ඊනියා විද්‍යා නම් සමග සාදික්කා හා මී පැණි ගැන විස්තරයක් ද කර තිබෙනවා. 

Thursday 10 December 2020

ජාත්‍යන්තරයෙන් නසසප නෙරපීම

 ජාත්‍යන්තරයෙන් නසසප නෙරපීම 


අද ලිපිය එලොවටත් මෙලොවටත් වැඩක් නැති ලිපියක්. මේ ලිපි කියවන්නන් අතර එලොවටත් මෙලොවටත් වැඩක් නැති අය ඉන්නවා. ඔවුන් තම තමන්ගේ ලෝකවල ලිපි කියවන්නේ. සතපහකට වැඩක් නැති මාක්ස්වාදීන්ට තමන් අනාථ වී සිටින විට එලොව ගොස් සිටින මාක්ස්වාදීන්ගෙන්වත් කිසිම පිහිටක් නැහැ. විශේෂයෙන් ම ට්‍රොට්ස්කිවාදීන්ට හරි ට්‍රොට්ස්කිවාදී අච්චුවේ සිටින්නන්ට හරි අද කිසිම හව්හරණක් නැහැ. සකර්බර්ග් නොහිටින්න ඔවුන් උන්නා ද මළා ද කියාවත් දැන ගන්නට නැහැ. 

Wednesday 9 December 2020

කාලො අයං තෙ

 කාලො අයං තෙ



මේ ඔබේ කාලයයි. මේ මගේ කාලයයි. මේ අපේ කාලයයි. කාලෙකට පස්සෙ අද කාලය සඟරාව නැවත පිටවුණා. ආර්ථික ප්‍රශ්න නිසා සඟරාව නැවතුණත් කාලය නැවතුණේ නැහැ. කාලය වෙබ් අඩවියක්, බ්ලොග් අඩවියක් ලෙසත් මුහුණු පොතේ පිටුවක්, ගිණුමක් ලෙස පළ වුණා. එය ඉදිරි කාලයේත් කෙරෙවි. 

Tuesday 8 December 2020

අධ්‍යාපනය, ධම්මික වෙදමහතා රාමනුජන් හා කාලි අම්මා

 

අධ්‍යාපනය, ධම්මික වෙදමහතා රාමනුජන් හා කාලි අම්මා

 

නිදහස් අධ්‍යාපනයට අධ්‍යාපනය නිදහස් කර ගැනීමට බැරි වීම අද රටේ තියෙන ලොකුම ප්‍රශ්නය වෙලා. කන්නන්ගර මහතාවත් ඊට පසු ඊනියා අධ්‍යාපනඥයන්වත් ඒ කරුණ ගැන උනන්දුවක් දක්වපු බවක් පේන්න නැහැ. ලන්දේසින් අධ්‍යාපනයෙන් බලාපොරොත්තු වුණෙ අපට ඔවුන්ගෙ නම් හා ආගම දීම. ඒත් ඉංගිරිසින් ඒ කරුණුවලට වඩා වැදගත් තැනක් දුන්නෙ ඔවුන් හිතන පතන විධියට අප ලවාත් හිතවන්න. අප හිතන්නෙ නැති ජාතියක් නිසා එහි ප්‍රතිඵලය වුණෙ අපි ඉංගිරිසින්ගෙ හා අනෙක් බටහිරයන්ගෙ දැනුම වමාරනල වමාලා බවට පත්වීම.

Monday 7 December 2020

මහාචාර්ය පරීක්‍ෂාව

 මහාචාර්ය පරීක්‍ෂාව  


ධම්මික බණ්ඩාර වෙද මහතාගේ පැණිය සම්බන්ධව පරීක්‍ෂා කිරීමට බටහිර වෙදමහතුන්ගෙන් සමන්විත කමිටුවක් පත් කරල. ඒ අය බටහිර වෙදකම හා සම්බන්ධ මහාචාර්යවරු කියනවා. මේක හරි පුදුම කතාවක්. හෙළ වෙදකමේ බෙහෙතක් ගැන පරීක්‍ෂා කරන්න බටහිර මහාචාර්ය වෙදමහත්වරු කිහිප දෙනකු පත් කරල. ඔය මහාචාර්යවරුන්ගෙන් කී දෙනකු මොකක් හරි ලෙඩකට මොකක් හරි බේතක් කවද හරි ඉදිරිපත් කරල තියෙනවා ද? එහෙමත් නැත්තන් ඔවුන්ගෙ භාෂාවෙන් කිවුවොත් හොයා ගෙන තියෙනවා ද? බටහිර වෙදකමේ බෙහෙත් වෙනත් වෛද්‍ය ක්‍රමයකට අනුව පරීක්‍ෂා කරනවා ද?

Sunday 6 December 2020

විග්නරගෙ යහළුවා සිංහල බූද්ධාගම හා ශූන්‍ය

 

විග්නර්ගේ යහළුවා සිංහල බූද්ධාගම  හා ශූන්‍ය

 

මීළඟට පළවෙන ලිපිය (Nature Physics)  සඟරාවේ පළ වූ එකකි. ඉංගිරිසි එතරම් නොදන්නා මට ද කියවා තේරුම් ගත හැකි මෙය මට වඩා ඉංගිරිසි දන්නා බොහෝ දෙනකුට තේරෙනවා ඇති. මෙහි සිංහල පරිවර්තනයක් මා සතුව නැහැ.

 

මේ ලිපිය ක්වොන්ටම් භෞතිකයේ විග්නර්ගේ යහළුවා පිළිබඳවයි. පසුගිය දා කරන ලද අධ්‍යයනවලින් පැහැදිලි වී ඇත්තේ අඩුම තරමෙන් ක්‍ෂුද්‍ර අංශු සඳහා පරිසිද්ධි (facts) සාපේක්‍ෂ බව ය.

Saturday 5 December 2020

ප්‍රීස්ට් සිරප්

 ප්‍රීස්ට් සිරප් 


දැනුම් යටත්විජිතවාදය යන්න බටහිර නිපදවන ලද සංකල්පයක් නො වෙයි. එය මෙරට නිෂ්පාදනයක්, සංස්කරණයක්. එහෙත් පඬියන් පඬි පෝතකයන් පඬි නැට්ටන් ඒ නිෂ්පාදනයට සහභාගි වී නැහැ. පඬි නැට්ටන්ට සංකල්පයක් සංස්කරණය කරනවා කියන්නේ කුමක් ද යන්නවත් තේරෙන්නේ නැහැ. මේසය යන සංකල්පය මනසේ සංස්කරණයක් කී විට ඔවුන් අසන්නේ මනසට මේසය වෙනස් කරන්න පුළුවන් ද කියා. මේසය මනසේ සංස්කරණයක් නම් මනසට මේසය වෙනස් කරන්න පුළුවන් වෙන්න ඕනළු. 

Friday 4 December 2020

කොපර්නිකස් හා ගැලීලියෝ නිවුටන්ට කළ හදිය

 

කොපර්නිකස් හා ගැලීලියෝ නිවුටන්ට කළ හදිය

 

පැබ්ලෝවාදී හතරවැනි ජාත්‍යන්තරයෙන් නව සමසමාජ  පක්‍ෂය අස් කෙරිලා. ඒ ගැන ට්‍රොට්ස්කිවාදීන් කිහිප දෙනකුට හැර චරිත කාරියවසම් කියන තුම්මුල්ලේ ජාත්‍යන්තරවාදීන්ටවත් වැඩක් නැහැ. ඒත් මා දැන් සතියකට වැඩි කාලයක් තිස්සේ ඒ ගැන ලියන්න ඉන්නෙ. ඒ ඊනියා ජාත්‍යන්තරයෙ තියෙන වෑැදගත්කම ගැන වචනයක් දෙකක් කියන්නෙ. චරිත කාරියවසම්ගෙ අය නම් තුම්මුල්ලෙන් එහාට ජාත්‍යන්තරයක් ගැන හිතන්නෙ නැහැ. ඊනියා ජාත්‍යන්තරය කෙතරම් වැදගත් වුණත් මා අදත් ලියන්නෙ නිවුටන් ගැන. පසුව අර පැණිය නිර්දේශ කරන වෙදමහතා (ඔහු වෙදමහතකු තමයි. අපේ සංස්කෘතියෙ වඩු මහතකුට වෙදමහතකු වෙන්න පුළුවන්) ගැනත් ලියන්න ඕන. දැනට බටහිර වෙදමහතුන් ඒ වෙදමහතාගේ පැණිය පරීක්‍ෂා කරන්න ඊනියා විද්‍යාත්මක විධික්‍රම සිතා බලනවා. අපි ඔවුන්ට ඉඩ දීල ඉන්නවා.

Thursday 3 December 2020

පොල් වැටීම හා ගුරුත්වාකර්ෂණය

 පොල් වැටීම හා ගුරුත්වාකර්ෂණය 


ප්‍රබුද්ධ මාක්ස්වාදී ද්‍රව්‍යවාදියකු මට කියා තිබුණා ගුරුත්වාකර්ෂණය කියන එක පට්ටපල් බොරුවක් නම් මියන්මාරයෙ සිට ආපසු එන විට ගුවන් යානයෙන් බිමට පනින්න කියා. ඔය වගේ කතා කාලෝ ෆොන්සේකා වැනි වියතුනුත් කියා තිබෙනව. ඒ් කතාවල ප්‍රබුද්ධත්වය ගැන මට හොඳ වැටහීමක් තියෙනවා.  ඒත් මට මෙතන දි පොඩි ප්‍රශ්නයක් ඇති වුණා. ගුවන් යානයේ දොර හරි හදිසි දොරක් හරි ඇර ගන්නෙ කොහොමද කියන එක. ගුවන් සේවකයකු හරි සේවිකාවක හරි මට ආධාර කරයි ද? ගුවන් යානයේ නියමුවා කුමක් කියාවි ද?  

Wednesday 2 December 2020

ගැටළුව හිතළුව හා වැඩ කිරීම

 

ගැටළුව හිතළුව හා වැඩ කිරීම

මා චතුර අල්විස් ධම්මික බණ්ඩාර වෙදමහතා හා සිසිර ජයකොඩි ඇමති සමග සාකච්චා කරනු අසා සිටියා. චතුර මාර දූතයකු මෙන් ප්‍රශ්න ඇසුවා. මාර දූතයා කියන්නෙ Devil's advocate යන ඉංගිරිසි සංකල්පයට යොදන්න අපේ සංස්කෘතියෙ හදා ගත්ත යෙදුමක්. තමන් එකඟ නූණත් අනෙක් පැත්ත වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම තර්ක කිරීම ප්‍රශ්න ඇසීම තමයි එයින් අදහස් වෙන්නෙ. චතුර ඒ කාර්යය ඉතා හොඳින් කළා. වෙදමහතාත් තමාට හැකි ආකාරයෙන් පිළිතුරු දුන්නා.

Tuesday 1 December 2020

කොත්තමල්ලි පුළුවන් නම් පැණිය බැරි ඇයි

 

කොත්තමල්ලි පුළුවන් නම් පැණිය බැරි ඇයි

 

අරණායක පැත්තෙ වෙදමහතකු වූ ධම්මික බණ්ඩාර මහතා කොවිඩ් 19 රෝගීන් සඳහා හඳුන්වා දී ඇති පැණියට (අපි එයට පැණියක් යැයි කියමු) යහපත් ප්‍රතිචාරයක් ලැබිල තියෙනවා. ලැබෙන තොරතුරු අනුව වෙදමහතා අවුරුද්දකට කිට්ටු කාලයක් කොවිඩ් රෝගීන්ට ප්‍රතිකාර කරල තියෙනවා. දැනට සති හිපයකට පමණ පෙරයි සිසිර ජයකොඩිට ආරංචිය ලැබිල තියෙන්නෙ. ඉන් පසු තමයි වතුපිටිවල රෝහලේ ස්වෙච්ඡාවෙන් ඉදිරිපත් වූ රෝගීන් කිහිප දෙනකු සමග යම් ආකාරයක  සම්පරීක්‍ෂණයක කර තියෙන්නෙ. මේ අනුපිළිවෙලේ වෙනසක් තියෙන්නත් පුළුවන්. අරණායක වෙදමහතා ගැන මුලින් ම දැන ගත්තෙ වතුපිටිවල වෙදමහතා වෙන්නත් පුළුවන්.

Monday 30 November 2020

කොවිඩ් රෝගීන්ට සිංහල බෙහෙතක්

 කොවිඩ් රෝගීන්ට සිංහල බෙහෙතක් 



සිංහල වෙදමහතකු කොවිඩ් 19 වැළඳුණු රෝගීන්ට ප්‍රතිකාරයක් ලබා දෙන බව කියැවෙනවා. එය සාර්ථක බව ද පැවසෙනවා. එය කරුණු කිහිපයක් නිසා සතුටුදායක ආරංචියක්. අවශ්‍ය නොවූවත් බටහිර වෙදකම අනුවත් එය පරීක්‍ෂණයට ලක් කෙරිලා සාර්ථක ප්‍රතිඵල අත් කර දී ඇති බව කියැවෙනවා. 

Sunday 29 November 2020

වෙනත් සත්භාවවේදයක ක්වොන්ටම් භෞතිකය

 වෙනත් සත්භාවවේදයක ක්වොන්ටම් භෞතිකය

 

මේ ලිපිය 2010 දී කෝනෙල් විශ්වවිද්‍යාලයේ සඟරාවක පළවූවකි. අවශ්‍ය අයකුට එය එහි කියවිය හැකි ය. මෙහි රූප සටහන් හා ගණිත සංකේත එක්කෝ පළ නොවේ නැත්නම් නිවැරදිව සඳහන් නො වෙ. මුල් ලිපිය කියවීමෙන් ඒ සියල්ල බලා ගත හැකි ය.

 

මෙහි කියැවෙන්නේ අංශුවක් දෙතැනක හෝ වැඩි තැනක සිටීම පිළිබඳ කතාවකි. අංශුවකට එක වර සිදුරු දෙකකින් යා හැකි බවත් එමගින් ද්විත්ව සිදුරු පරීක්‍ෂණය තේරුම් ගත හැකි බවත් කියැවෙයි. එහි දී චතුස්කෝටික න්‍යාය වැදගත් වන අයුරුද කියැවෙයි.

 

අද වන විට අංශුවක් දෙතැනක පිහිටීම බටහිර භෞතික විද්‍යාවේ පිළිගැනී අවසන් ය. එහෙත් එය ඊනියා යථාර්ථය යැයි මම නොකියමි. එය තවත් කතාවක් පමණකි.

 

මේ ලිපිය ගැන යමක් කිව යුතු නම් ජාත්‍යන්තර සඟරාවකට යා හැකි ය. මුහුණු පොතේ තම තම නැණ පමණින් පළ කරන අනම් මනම් නොසලකා හරින බව පමණක් සලකන්න.

දොවාල් ඉන්දියාව එංගලන්තය හා දෙමළ ජාතිවාදය

 දොවාල් ඉන්දියාව එංගලන්තය හා දෙමළ ජාතිවාදය


අජිත් කුමාර් දොවාල් ලංකාවට පැමිණියේ  ඇයි? ඔහු මෙහි දී හමු වුණේ කවුරුන් ද? ඒ පිළිබඳ එතරම් දෙයක් නිල වශයෙන් දැන ගැනීමට නැහැ. සමාජ මාධ්‍යයෙන් ද එතරම් දෙයක් දැන ගන්න නැහැ. ඔහු අගමැති මහින්ද රාජපක්‍ෂ හමු වූ බවත් කොවිඩ් 19 හමුවේ කඩා වැටෙන ආර්ථිකය ගොඩ ගැනීමට කලාපයේ අනෙක් රටවලට නායකත්වය දෙන ලෙසත් ඉල්ලා සිටි බවත් කියැවෙනවා. 

Saturday 28 November 2020

පාස්කු ප්‍රහාරය වහාබ්වාදය හා ඩීල් දේශපාලනය

 පාස්කු ප්‍රහාරය වහාබ්වාදය හා ඩීල් දේශපාලනය


2019 පාස්කු ප්‍රහාරය ගැන යමක් කීම අදාළ පරීක්‍ෂණය කරන කොමිසමට ප්‍රශ්නයක් නොවේ කියා හිතනවා. 1942 දීත් පාස්කු ප්‍රහාරයක් ලංකාවේ සිදුවෙලා තියෙනවා. ඒ ජපන් ප්‍රහාරයක්. 2019 ප්‍රහාරය ලංකාවට සීමා වූ එකක් නොවන බව අප මුල සිට ම කියා සිටි දෙයක්. මෙහි ඇති ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතා සෙවීමට කලක් ගත වන්න පුළුවන්. එහෙත් අපේ කතන්දරය අනුව මෙය බටහිර රටවල් කිහිපයක් මුස්ලිම් රටවල් කිහිපයක් සමග එකතු වී කරන ලද්දක්. ඒ එක් පැත්තකින් චීන නව සේද මාර්ගයට විරුද්ධ ව. 

Friday 27 November 2020

විමලවීර වනජීවින් හා මහාවංසය

 විමලවීර වනජීවින් හා මහාවංසය


විමලවීර දිසානායක කියන්නෙ ඒ කාලෙ කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලෙ හිටපු ශිෂ්‍යයෙක්. ඔහු තරමක් වෙනස් ආකාරයකට විශ්වවිද්‍යාලයට පැමිණි අයෙක්. ඔහු තවමත් ගැමියකු ද කියා මා දන්නේ නැහැ. එහෙත් ගැමියකු මෙන් ජීවත් වෙනවා. අද ඔහු වනජීවි රාජ්‍ය ඇමති. එහෙත් ඔහු දේශපාලනඥයෙක්. ඔහු පාර්ලිමේන්තුවට පත් වන්නේ මහජන ඡන්දයෙන්. ඔහුට රාජ්‍ය ඇමතිකම ලැබෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවට පත් වෙන නිසා. ඔහු මූලික වශයෙන් සතුටු කරන්න ඕන තම ඡන්දදායකයන් මිස වනජීවීන් නො වෙයි. වනජීවීන් පන්නල හරි මිනිසුන්ට ජීවත්වෙන්න තැනක් හදල දෙන්න ඕන.

Thursday 26 November 2020

දේශපාලන නඩු හා මහා බන්දුල

 දේශපාලන නඩු හා මහා බන්දුල 


මේ දේශපාලන නඩුවලින් නිදොස් වෙන හා ඇප ලබා දෙන කාලය ද කියල වෙලාවකට හිතෙනවා. දේශපාලන නඩුවලින් වරදකරුවන් වන්නෙ ටික දෙනයි. කාට හරි ඒ ගැන සමීක්‍ෂණයක් කරන්න පුළුවන්. මා කියන්නෙ වරදකරුවන් නිදොස් කරන බව එහෙමත් නැත්නම් නිදොස් වන බව නො වෙයි. දේශපාලන නඩු පැවරීම ම දේශපාලන වැඩක්. ඒකත් දේශපාලනයෙ අංගයක්. 

Wednesday 25 November 2020

ඉතිහාසය අවසන් නොවීම හෙවත් සමාජයට නිවනක් නැති වීම

 ඉතිහාසය අවසන් නොවීම හෙවත් සමාජයට නිවනක් නැති වීම


ෆුකුයාමා කතා කෙළේ ඉතිහාසයේ අවසානය ගැන. ඒ බර්ලින් තාප්පය බිඳ වැටීමෙන් පසුව. එහෙත් ඉතිහාසය  අවසන් වී නැති බව හන්ටින්ග්ටන් පැහැදිලි කළා. සෝවියට් දේශය බිඳ වැටීම නිසා බටහිර රටවලට ඒකාධිකාරයක් ලැබුණේ නැහැ. සෝවියට් දේශය බටහිර රටවලට වඩා වෙනස් වුණා. ඒත් මූලික වෙනස්කම් තිබුණේ නැහැ. ලෙනින්ගේ නායකත්වයෙන් තමයි ඊනියා තුන්වැනි ජාත්‍යන්තරය ක්‍රියාත්මක වුණෙ. බටහිරත් සෝවියට් ක්‍රමයත් අවසාන වශයෙන් ජාත්‍යන්තරවාදී. එය එකම චින්තනයක බිහි වුණෙ. ෆැසිස්ට්වාදයත් ඒ චින්තනයෙමයි. බටහිර ග්‍රීක යුදෙවු ක්‍රිස්තියානි චින්තනයෙ බිහි වුණු දේශපාලන ධාරා තුනක් ලෙසයි අපට ඒ හඳුනාගන්න වෙන්නෙ. 

Tuesday 24 November 2020

යොන් මැරිල්ලේ චක්‍රීය කතාව හා චින්තනය

 යොන් මැරිල්ලේ චක්‍රීය කතාව හා  චින්තනය


මේ වන විට යොන් මැරිල්ල බොහෝ දෙනකුට අමතක වෙලත් ඇති. එහි කතාව සැකෙවින් මෙසේයි. කලකට පෙර ග්‍රීකයන් (යවනයන් හෙවත් යෝනයන්) පහළොස් දෙනකු හා සිංහලයන් පහළොස් දෙනකු නැවක යන විට නැවේ යම් ආබාධයක් නිසා පහළොස් දෙනකු මුහුදට දැමීමට අවශ්‍ය වෙලා. නැවේ කප්පිත්තා උපායක් කල්පනා කර තිස්දෙනා රවුමක සිටුවා එකේ සිට නවයට ගණන් කර නවවැන්නා මුහුදට දැමීමට යෝජනා කර තිබෙනවා. නවවැන්නා මුහුදට දැමීමෙන් පසු නැවතත් එකේ සිට නවයට ගණන් කර නවවැන්නා මුහුදට දැමීමට. කප්පිත්තා රවුම සකස් කර ඇත්තේ හැම අවස්ථාවක ම නවවැන්නා යෝනයකු වන පරිදියි. ප්‍රශ්නය වූයේ ඒ සැකැස්ම කවරේ ද යන්නයි. 

Monday 23 November 2020

මැලේරියාවේ සිට කොරෝනාව දක්වා

 මැලේරියාවේ සිට කොරෝනාව දක්වා


දැනට අවුරුදු අසුපහකට පමණ පෙර මෙරට මැලේරියා වසංගතය පැතුරුණා. මිනිසුන් විශාල වශයෙන් මිය ගියා. ගණන් හිලවු මා දන්නේ නැහැ. සංඛ්‍යානය කියන්නෙ මා ප්‍රිය කරන විෂයක් නො වෙයි. එහෙත් පේරාදෙණියේ දී සහකාර කථිකාචාර්යවරයකු ලෙස මට එහි පැත්තක් උගන්නන්න වුණා. ඒ අවුරුදු පනහකටත් පෙර. මා කිසිවක් උගන්නන්නෙ නැති නිසා ප්‍රශ්නයක් වුණේ නැහැ. 

Sunday 22 November 2020

ඒ කත හා මේ කත හෙවත් අසමත් වූ අධ්‍යාපනය

 ඒ කත හා මේ කත හෙවත් අසමත් වූ අධ්‍යාපනය 


පසුගිය දා බෝවෙන රෝග සඳහා වූ රෝහලෙන් (අයිඩීඑච්) පැන ගිය කොවිඩ් 19 රෝගී යැයි කියන කත ඇහැලියගොඩ ප්‍රදේශයේ දී අල්ලා ගැනීමට හැකි වී තිබෙනවා. ඒ සඳහා ප්‍රදේශයේ ජනතාවගෙන් විශාල සහායක් ලැබී තිබෙනවා. ඒ කාන්තාව පැන ගියේ අවුරුදු දෙකක පමණ දරුවකු සමග බව පැවසෙනවා. මෙය පළමු පැන යෑම හෝ අවසාන පැන යෑම හෝ නොවෙයි. 

Saturday 21 November 2020

අපේ ඇඟේ තියෙන චතුස්කෝටිකය, ප්ලූටෝ හා ප්ලේටෝ

 අපේ ඇඟේ තියෙන චතුස්කෝටිකය, ප්ලූටෝ හා ප්ලේටෝ 


ජාත්‍යන්තරවාදය අද පුස්සක් පමණයි. එහි ප්‍රකාශකයන් වූ ධනවාදයත් මාක්ස්වාදී සමාජවාදයත් අද කඩන් වැටිල. ඒ දෙක ම ද්‍රව්‍යවාදී දරශන පදනම් කර ගත්තෙ. මාක්ස්වාදියකු කියන්න පුළුවන් ධනවාදය එහෙම නො වෙයි කියල. ඒත් ධනවාදීන් හා බටහිර දැනුම් සංස්කාරකවරුන් එහෙම සිතුවෙ නැහැ. බටහිර විද්‍යාඥයන්  දෙවියන් වහන්සේ ඇදහු අයත් ඇතුලුව වැඩ කෙළෙ ද්‍රව්‍යවාදීන් හැටියට. ඒත් විසිවැනි සියවසේ මේ ද්‍රව්‍යවාදය කඩා වැටෙන්න ගත්ත. එය මුලින් ම සිද්ධ වුණෙ සාපේක්‍ෂතාවාදයේ. නීරීක්‍ෂකයා ඉදිරියට එන්න ගත්ත. ඉන් පසු ක්වොන්ටම් භෞතිකයෙ. නිරීක්‍ෂකයාට තවත් බලතල ලැබුණා. 

Friday 20 November 2020

ඊනියා කරුණු හා ලෝකය

 ඊනියා කරුණු හා ලෝකය


ඊයේ ලිපියෙහි මාතෘකාව අනුරුද්ධලාට ඉන්න හදන රම්‍ය සූරම්‍ය සුබ නොව අනිරුද්ධලාට ඉන්න හදන රම්‍ය සූරම්‍ය සුබ යනුවෙන් වෙනස් වෙන්න ඕන. මට අවශ්‍ය නිරෝධ නොවූ අයගේ ගෙවල් ගැන කීමටයි. අනුරුද්ධ යන්නට තේරුම් තිබෙන බව මට කිහිප දෙනකු ම දන්වා තිබුණා. සාමකාමී, අනුදකින, අනුදක්නා, යෙදී ඉන්න, භක්තිමත් ආදිය ඔවුන් සඳහන් කර තිබුණා. ඒ සියල්ලන්ට පින්!

Thursday 19 November 2020

අනිරුද්ධලාට ඉන්න හදන රම්‍ය සුරම්‍ය සුබ

 අනිරුද්ධලාට ඉන්න හදන රම්‍ය සුරම්‍ය සුබ

 

මේ මියන්මාරයේ හේමන්තයේ ආරම්භයයි. වස්සානය ඉවර වෙලා. අප මෙහි ආවේ මැයි මස මැද. මාස හයකට පෙර. පනුවන් කන සාම පරෙවියන් බලනවා. රියැදුරා පදවන බී එම් ඩබ්ලිව් රථයේ ගමන් බිමන් යනවා. සුවිසල් මන්දිරයක ජීවත් වෙනවා. ඒත් හැම තැන ම කොවිඩ්. එන්නත ආවත් එච්චර ම වැඩක් වෙන එකක් නැහැ. යම් පිරිසකට හරි යයි. කොවිඩ් 19 සරම්ප පැපොල් වගේ නො වෙයි. තරමක් හෙම්බිරිස්සාව වගේ. සාමාන්‍යයෙන් සරම්ප වගේ දෙයියන්නෙ ලෙස නැවත හැදෙන්නෙ නැහැ. ඒත් හෙම්බිරිස්සාව නැවත නැවත හැදෙනවා. අර පීසිආර් ධන වන අය සෘණ වෙනවා ධන වෙනවා නැවත සෘණ වෙනවා. පීසිආර් පරීක්‍ෂණයෙහි ද ප්‍රශ්න තියෙනවා. ඒත් කොවිඩ් 19 හොඳ වෙලා (ඉන් කුමක් අදහස් වුණත්) නැවත හැදෙන්න පුළුවන්. කොවිඩ් හැදිල මිනිස්සු මැරෙනවා කියා මා හිතන්නෙ නැහැ. කොවිඩ් හැදුනම  වෙනත් තියෙන රෝග වැඩි වෙන්න පුළුවන්. ඉන් මරණයට පත් වෙන්න පුළුවන්. මේ වා පිත් සෙම් තුලනයේ ප්‍රශ්නයක්. කොවිඩ් 19ට බය වෙන්න ඕන නැහැ. ඒත් පරෙස්සම් වෙන්න ඕන. හෙම්බිරිස්සාවෙනුත් පරෙස්සම් වෙන්න තමයි අපට කියා දී තියෙන්නෙ. හෙම්බිරිස්සාවත් නරක් වෙන්න පුළුවන් කියනවා. කොවිඩ් 19න් ඊටත් වඩා පරෙස්සම් වෙන්න ඕන.  කොවිඩ් 19 වඩාත් නරක් වෙන්න පුළුවන්.

Wednesday 18 November 2020

දැනුම් යටත්විජිතවාදය මුස්ලිම් ආක්‍රමණය හා ආණ්ඩුව

 



දැනුම් යටත්විජිතවාදය මුස්ලිම් ආක්‍රමණය හා ආණ්ඩුව 


අද අගමැති මහින්දට අවුරුදු හැත්තෑපහක් පිරෙනවා. ජනාධිපති ගෝඨාභයගේ පදවිප්‍රාප්තියට අවරුද්දක් පිරෙනවා. මට කිසිවකුටවත් ස්තෝත්‍ර ගයන්න වුවමනාවක් නැහැ. මට අවශ්‍ය රට නිදහස් කර ගැනීමට පමණයි. සිංහල බෞද්ධ රාජ්‍යයක් යළි පිහිටුවමු කියන්නෙත් රට නිදහස් කර ගැනීමටයි. අද බොහෝ දෙනා යෙදා ගන්නා වචනයක් වනුයේ නව යටත්විජිතවාදය යන්නයි. ආසියාතික රටවලට හතළිස් ගණන්වලත් අප්‍රිකානු රටවලට හැට ගණන්වලත් දේශපාලන හා හමුදාමය යටත්විජිතවාදයෙන් නිදහස ලැබුණත් ආර්ථික, සංස්කෘතික, ගෝලීය, ණය, ඊනියා ආධාර, රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ආදී ක්‍රමවලින් බටහිර රටවල් තම ආධිපත්‍යය දිගට ම ගෙන ගියා. ඒ තමයි නව යටත්විජිතවාදය. දකුණු අමෙරිකානු රටවලට දහනවවැනි සියවස තරම් ඈත කාලයක දී දේශපාලන නිදහසක් ලැබුණ නමුත් ඔවුනුත් නව යටත්විජිතවාදයේ ගොදුරු. 

Tuesday 17 November 2020

වහාබ්වාදය සමග ඩීල් ඕන නැහැ

 වහාබ්වාදය සමග ඩීල් ඕන නැහැ 


රිෂාඩ් බද්‍යුද්දීන්ට තමන්ගෙ මුදලින් කැලෑ වවන්න වෙලා. විල්පත්තුවෙ කැලෑ කැපුවෙ නැහැ කියලයි බද්‍යුද්දීන් කිය කිය හිටියෙ. නඩුවෙනුත් ඒක ඔප්පු වෙලා. කැලෑ කපල තියෙන්න ටිකක් එහායින්. බද්‍යුද්දීන් කියන්නෙ  ඩීල් දේශපාලනයේ පරමාදර්ශය. ඒ වචනය හරි නැහැ කියල කෙනකුට හිතෙන්න පුළුවන්. මාත් පරම කතාවලට කැමති නැහැ. ඒත් ඩීල් දේශපාලනය සඳහා කාට හරි අනුගමනය කරන්න පුළුවන් හොඳ ම පුද්ගලයා තමයි රිෂාඩ් බද්‍යුද්දීන්. අර කියනව වගේ ඔහු ඩීල් දේශපාලනය පරිපූර්ණත්වයට ගෙනාවා. 

Monday 16 November 2020

ගෙඩි, ඉටිගෙඩි, ගුරුත්වාකර්ෂණය හා පට්ටපල් බොරු

 ගෙඩි, ඉටිගෙඩි, ගුරුත්වාකර්ෂණය හා පට්ටපල් බොරු


අප පොල් ලෙලි ගැනත් පොල් මුඩු ගැනත් කියන්න ඕන. පොල් මුඩු නැත්තන් ඇතැම් භාණ්ඩ පිරිසිදු කිරීමේ දී ප්‍රශ්න ඇති වෙන්න පුළුවන්. පොල් මුඩ්ඩ වෙන වෙන දේටත් ප්‍රයෝජන වෙනවා. පොල් ලෙලි ගැන කතා කිරීමේ දී පොල් කොහු ආදිය පමණක් නොව ලෙලි පොල් ද මතක් වෙනවා. ඒ කියන්නෙ ලෙල්ල සහිත පොල් ගෙඩිය. ඒත් ගහකින් ගෙඩියක් වැටුණ ම අප කියන්නෙ පොල් ගෙඩියක් වැටුණ කියල මිසක් ලෙලි පොල් ගෙඩියක් වැටුණ කියල නො වෙයි. 

Sunday 15 November 2020

පොල් නිසා නොකියැවුණු ගුරුත්වාකර්ෂණය

 පොල් නිසා නොකියැවුණු ගුරුත්වාකර්ෂණය


කිහිප දෙනකු කියා තිබුණා ගුරුත්වාකර්ෂණය ගැන ලියන්න කියා. මා ඕනෑ තරම් ඒ ගැන ලියා තියෙනවා. එහෙත් නිතර ම අලුත් පිරිසක් එකතු වෙනවා. ඔවුන් පැරණි ලිපි කියවන අය නොවෙයි. ඔවුන්ට ඒ සඳහා වෙලාවක් නැහැ. අද සමාජය හරි කාර්ය බහුලයි කියනවා. මා නම් කාර්ය බහුලවීම අත්විඳ නැහැ.  හැම අවුරුද්දක ම අලුත් අවුරුද්ද ගැන එක ම දේ ලියැවෙනවා. සූර්යයා මීනයෙන් මේෂයට යෑම ආදිය ගැන. අද නම් කොවිඩ් 19 නිසා බොහෝ දෙනා, බටහිර වෙදහාමිනේලාත් ඇතුලුව, කතා කරන්නේ මේසයට මීන එවිම ගැන. ඔය මීන කතාව කොහොම වෙතත් මුදල් නෝට්ටු සහ වෙනත් දේ ස්පර්ශ කිරීම හා ඉන්පසු අත්හේදීම ගැන හිතා බලනවා නම් හොඳයි. 

Saturday 14 November 2020

භූමදාන කරන්න ම ඕන ද?

 භූමදාන කරන්න ම ඕන ද?


බටහිර වෙදමහතුන් චන්න ජයසුමන සමග ඇති වෛරය ඊයේ පාර්ලිමේන්තුවේ දී ප්‍රකාශ වුණා. එයට බටහිර වෙදමහතකු වශයෙන් සම්බන්ධ වුණේ නොදත් දොස්තර කෙනෙක්. ප්‍රතිදෙහ පරික්‍ෂාව ගැන චන්න දුන් සවිස්තරාත්මක පිළිතුරෙන් පසු කටඋත්තර නැති වූ විපක්‍ෂය පැණියක් ගැන ඇහුවා. ඔවුන් හරියට ප්‍රතිජීවක  මිටින් ගෙන උපන් අය වගේ. බටහිර වෙදකම හා දැනුම අද වැල් වටාරන් කියවනවා. බටහිර වෙදමහත්තුරුන්ට කරන්න පුළුවන් රාජකාරිය තමයි කොවිඩ් අලුත්ගේ කරන්නේ. අතන මෙච්චර ලෙඩ්ඩු ඉන්නවා මෙතන මෙච්චර ඉන්නවා අත් හෝදන්න, හුදකලා කරන්න, පරීක්‍ෂා කරන්න. ඒත් අඩු තරමෙන් රෝගයට ලක්විය හැකි අය හඹා යෑම ආදිය ඔවුන්ට කරන්න පුළුවන් ද? එවැනි කාර්යයන් ත්‍රිවිධ හමුදා, පොලීසිය, මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්‍ෂකවරුන් හොඳින් කරනවා. ඒ වැඩේ බටහිර වෙදමහත්තුරුන්ට දෙමු ද? ඔවුන් පළමුවෙන් ඒ සඳහා ප්‍රවේසම් දීමනාවක් ඉල්ලාවි. 

කොවිඩ් හා වතුර

 කොවිඩ් හා වතුර


මේ ලිපිය Science of the Total Environment සඟරවේ පළ වුවක්. මා මෙය ඉදිරිපත් කරන්නේ බටහිර විද්‍යාවේ අනිශ්චතාව පෙන්නුම් කිරීමට. මේ ලිපිය අනුව කොවිඩ් හා වතුර අතර සම්බන්ධයක් තියෙනවා.
FOCUS on Covid-19 Diagnosis by Wastewater-Based Epidemiology: SARS-CoV-2 Concentration and Detection Methods, Biomarkers and Future Perspectives
In April 2020, our last Editor´s Choice on Covid-19 outbreak was released. A selection of the first accepted papers including temperature and air quality influence, hospital disinfection and sewage as indicator of the impact of the virus among others were highlighted . Such selection did help to better understand this new global epidemic from an environmental and health perspective. Since then STOTEN did receive over 1000 submissions for the Covid-19 Special issue and we did publish already over 100 papers. In this summer 2020 Editor´s choice our second selection on the same topic we focus on the so- called Wastewater-Based Epidemiology (WBE) concept to monitor Covid-19 outbreak.
WBE can be used as early detection system and to determine the scale of Covid-19 outbreak . Detection of SARS-CoV-2 is generally carried out with nucleic acid–based polymerase chain reaction (PCR) assay, used for confirmation of COVID-19 patients around the globe. PCR has high sensitivity and specificity, requirements for complicated sample handling in the laboratory, skilled personnel, and a period of data processing and analysis between 4-6 hours.In wastewaters the virus causing COVID-19 (via feces introduced in waste water) can survive from hours to days. Detection of SARS-CoV-2 in sewage has been employed as a complementary method to clinical test and as early warning indicator of virus spreading in communities, covering both symptomatic and asymptomatic cases. a. First Detection of SARS-CoV-2 in Wastewaters Around the Globe
The first group of selected seven papers report first data on COVID-19 in sewage for a variety of countries using different PCR platforms, among them Italy [1, 2], Australia [3] ,Japan [4] , USA [5], , Ecuador [6] and India[7]. The idea behind this WBE is easy to understand: patients with COVID-19 in their gastrointestinal tract will thus excrete it in their feces. It has been reported [8] that between 15 to 83% of patients infected with SARS-CoV-2 have detectable viral RNA in feces and they may continue to remain positive in the stool, even when respiratory tract samples become negative. Conversely, urine is often negative. It is worth to highlight few findings from the various studies. SP Scherchan et al., [5] reported that no one of the secondary and final treated effluents samples with chlorine were tested positive for SARS-CoV-2. In this sense P Foladori et al [8] did summarize that disinfection technologies based on hypochlorous acid can be implemented for inactivation of SARS-CoV-2 in wastewater SG Rimoldi [2] detected SARS-CoV-2 RNA in raw, but not in treated wastewaters (four and two samples, respectively, sampled in two dates). Viral RNA was not detected in the Milano and Monza WWTPs plants, equipped with tertiary treatments suggesting that additional treatment was able to remove the virus. Another study did report the levels of SARS-CoV-2 in countries with low level of sanitation, L.Guerrero-Latorre [6] detected SARS-CoV-2 in urban rivers of Quito, Ecuador, receiving direct discharges of wastewaters. Such levels were high and did match those of other cities with over 4000 hospitalized cases. Surprisingly in Quito [6] only 750 Covid-19 clinical cases were reported, suggesting a lack of PCR-based diagnosis. We can explain this discrepancy by the fact the Ecuador is a low sanitation country, with not many facilities to perform the clinical tests in one side and also to a high level of asymptomatic cases, as reported for other cases. One of the most recent examples of a first study in a large country has been recently published by M. Kumar et al., [7]. It is first WBE surveillance in India using RT-PCR and it was performed at the Old Pirana Waste Water Treatment Plant (WWTP) at Ahmedabad, Gujarat, which has 106 million liters per day and receives effluent from Civil Hospital treating COVID-19 patients. Several genes like ORF1ab, N and S genes of SARS-CoV-2 were detected only in the influent with no genes detected in effluent . Increasing levels of SARS-CoV-2 genetic loading in the wastewater did correspond to an increase in the number of active COVID-19 patients in the city. The number of gene copies was comparable to those reported in untreated wastewaters of Australia reported by W.Ahmed et al.,[3] .
b. Persistence and Virus Concentration and Detection Methods Survival and/or persistence of the virus in the wastewater environment is a key parameter when considering SARS-CoV-2 detection in WBE. M. Arslan et al., [9] looked at the possibilities of transmission routes of SARS-CoV-2 and SARS-Cov-1 via fecal-oral and aerosol-borne and its persistence in wastewaters . based on present knowledge coronaviruses have, in general, low stability in the environment due to the natural action of oxidants that disrupt the viral envelope. Persistence in waste water is driven by several parameters such the presence of organic matter oxidants and temperature. For instance at 20 oC SARS-CCoV-1 was found to survive for 2 days in domestic sewage but at lower temperatures of 4 oC it can persists up to 14 days. They also reported that previous recommended dosage of chlorination has been found to be not sufficient to inactivate SARS-CoV-2 in places where viral load is high such as hospitals. There is a comprehensive list concentration methods used on the RNA extraction protocol in WBE that need to be used before PCR detection like electropositive or electronegative membranes , ultrafiltration, polyethylene glycol (PEG) precipitation and separation , ultracentrifugation, skimmed-milk flocculation, ultrafitration, monolithic adsorption filtration columns among others. Generally similar protocols for the influent, secondary-treated sewage are used and a volume of 100mL of untreated wastewater samples is sufficient to detect enteric viruses . Most of the concentration methods were developed for non enveloped enteric viruses such as norovirus, and hepatitis A virus among others. Excellent review papers on concentration methods of viruses in WBE were recently published by W.Ahmed et al., [10] and D.Lu et al., [11] . D. Lu [11] did highlight that PEG-based separation method is the most used for the COVID-19 in WBE. The authors indicated as well that the electronegative membrane filtration method may have problems with the preferential adsorption of organic matter on the charged membrane surface and the potential risk of clogging when handling turbid wastewater samples. Analysis of SARS-CoV-2 in wastewaters by different PCR platforms is as well matter of concern. To investigate a bit more in this direction G. La Rosa and co-workers [ 1 ] did analyze the presence of SARS-CoV-2 using three different nested RT-PCR assays and one real-time qPCR assay. Primers were also indicated to be very relevant using this methodology. From all the different methods used. a novel nested PCR assay specific for SARS-CoV-2 detection was proposed in this case. MVA Corpuz et al [12] presents an updated and comprehensive review on the different methods used for detection and quantification of viruses in WWTPs, including both wastewater and sludge. Recent efforts to improve efficiency of virus detection and quantification methods in the complex wastewater and sludge matrices are highlighted . Novel approaches to detect SARS-CoV-2 in WBE digital PCR (dPCR) need attention as recently reported by W. Ahmed et al. [13]. The major benefit of dPCR over qPCR is the direct absolute quantification of virus genome copy numbers in a sample without the necessity of external calibration. dPCR platforms can generally be divided into two groups: droplet dPCR (emulsion based) and chip-based dPCR (microfluidic). Digital PCR (dPCR) is at least 10-fold lower than that of RT-qPCR The major advantage of dPCR over qPCR is that it performs absolute quantification, and hence, no standards are required. c.Biomarkers
To this end, the solution at present to monitor SARS-CoV-2 in WBE could be a combination of technologies and methodological strategies already in place such as PCR and endogenous biomarkers measurements using ELISA and or MS. Why we do not use both approaches for WBE?. Certainly both methods got advantages and disadvantages. Papers selected in this Editor´s choice did discuss a lot already about PCR standardization. We are also aware that inflammatory response biomarkers are related to SARS-CoV-2 but also to other diseases. Both methods suffer from drawbacks but obviously they are complementary too. On top of that WBE seems to detect more possible cases of patients than clinical tests, including asymptomatic ones, and also other ones who did recover from Covid-19. In this sense WBE can provide additional information not only on asymptomatic cases but also on immunized patients who did recover from Covid-19 . Based on these data, epidemiologists could be able to estimate if Covid-19 outbreak would become like a common flu in the near future.
Biomarkers discharged either through urine or feces, are of interest because they can be rather specific for given infectious diseases and good candidates for WBE. A likely place to start evaluating the use of biomarkers would be to make use of the fact that Covid-19 can involve extensive inflammatory damage. The archetype biomarker for systemic oxidative stress is the prostaglandin-like class of substances called isoprostanes as reported by CG Daughton [14] .This paper summarizes that testing for biomarkers might have several other major advantages over the use of PCR such as biomarkers might be more universally excreted among infected individuals, the excreted levels can track the severity of infection, biomarker testing might have tighter ranges for per-capita excretion, facilitating better calibration and more accurate estimations of the number of infected individuals in a community, and avoiding a potential under-appreciated problem with using PCR. Another advantage of using biomarkers instead of SARS-CoV-2 with PCR is on the detection side since most of the measurements for biomarkers molecules are carried out by mass spectrometry(MS) or ELISA . It is well-known that MS or ELISA provide better accuracy and detection limits and validation of results as compared to standard PCR measurements. With this said, the following question will needs answer : Can we look for the same type of biomarkers,. i.e inflammatory response biomarkers already used in clinical diagnostics for the detection of Covid-19 outbreak in WBE? d.Final remarks and Future Perspectives PCR is still the most widely used method for SARS-CoV-2 detection in waste waters as well as in clinical studies. One of the problems is the complexity of the wastewater matrix that needs to be treated by using different concentration methods . Efforts are certainly needed to evaluate the applicability of these existing methods to concentrate SARS-CoV-2. As recommended by W.Ahmed et al [13] there is an urgent need to evaluate RT-qPCR methods used by different laboratories with a clear target to achieve a verification/standardization agreement. Several factors such as qPCR platforms, PCR inhibitors, nucleic acid extraction efficiency and low levels of targets may have contributed to the observed discrepancies between laboratories .Standardization of the whole protocol is needed to recover and detect SARS-CoV-2 from environmental water samples, including all steps : concentration method, PCR assay, and process controls. With this said, the expected future of PCR in WBE will greatly benefit by incorporating new technological developments from the clinical field such as digital PCR reported by W. Ahmed et al., [13]. References in the literature highlight the need of paper based devices and smartphones already used in clinical testing look like a reasonable alternative. Can smartphome technology be used for detecting viruses in wastewaters? MVA Corpuz et al ., [12] reported an example from the literature using a smart-phone fluorescence microscope and a mobile graphical user interface. Such methodology was applied to the detect specific of noroviruses with antibody-based method. That being said, I hope that this Editor´s choice selection will help to better understand and monitor the Covid-19 outbreak using WBE. And most importantly, in these strange times, stay safe and enjoy this uncommon and highly needed 2020 summer break! References
G La Rosa, M Iaconelli, P. Mancini, G. Bonanno Ferraro, C. Veneri, L. Bonadonna, L. Lucentini, E. Suffredini, First detection of SARS-CoV-2 in untreated wastewaters in Italy, Science of the Total Environment, 736 (2020)139652. S. G. Rimoldi, F. Stefani, A. Gigantiello,S. Polesello, F. Comandatore, D. Mileto,M. Maresca, C. Longobardi, A. Mancon,F. Romeri, C. Pagani, F, Cappelli, C. Roscioli, L. Moja, M.R. Gismondo, F. Salerno, Presence and infectivity of SARS-CoV-2 virus in wastewaters and rivers, Science of the Total Environment, 744 (2020) 140911.W. Ahmed, N. Angel, J. Edson, K. Bibby, A. Bivins, J. W. O'Brien, Ph. M. Choi, M. Kitajima, S.L. Simpson, J. Li, Ben Tscharke, R. Verhagen, W.J.M. Smith, J, Zaugg, L. Dierens, Ph. Hugenholtz,K. V. Thomas, J, F. Mueller, First confirmed detection of SARS-CoV-2 in untreated wastewater in Australia: A proof of concept for the wastewater surveillance of COVID-19 in the community, Science of the Total Environment, 728, 2020, 138764.E. Haramoto , B. Malla , O. Thakali , M. Kitajima , First environmental surveillance for the presence of SARS-CoV-2 RNA in wastewater and river water in Japan, Science of The Total Environment, 737 (2020)140405.S.P Sherchan, S. Shahin, L. M. Ward, S. Tandukar, Tiong G. Aw, B. Schmitz, W. Ahmed and M. Kitajima, First detection of SARS-CoV-2 RNA in wastewater in North America: A study in Louisiana, USA, Science of the Total Environment, 743 (2020) 140621.L. Guerrero-Latorre, I. Ballesteros, I. M. Villacrés, M.Genoveva Granda, B. Freire-Paspuel, B. Ríos-Touma, SARS-CoV-2 in river water: Implications in low sanitation countries, Science of the Total Environment, 743 (2020)140832.M. Kumar, A. K.Patel, A. V Shah, J. Raval, N. Rajpara, M. Joshi ,C. G Joshi First proof of the capability of wastewater surveillance 1 for COVID-19 in India through detection of genetic material of SARS-CoV-2, Science of the Total Environment,P. Foladori, F. Cutrupi, N. Segata, S. Manara,F. Pinto, F. Malpei, L. Bruni and G. LaRosa, SARS-CoV-2 from feces to wastewater treatment: What do we know? A review, Science of the Total Environment , 743 (2020) 140444.M Arslan, B. Xub, M.Gamal El-Din, Transmission of SARS-CoV-2 via fecal-oral and aerosols–borne routes:Environmental dynamics and implications for wastewater management in underprivileged societies, Science of the Total Environment, 743 (2020) 140709.W. Ahmed , P. M. Bertsch , A. Bivins , K. Bibby , K. Farkas , A. Gathercole ,Eiji Haramoto , Pradip Gyawali , Asja Korajkic , Brian R. McMinn, Jochen F. Mueller , Stuart L. Simpson ,Wendy J.M. Smith , Erin M. Symonds , Kevin V. Thomas , Rory Verhagen , Masaaki Kitajima , Comparison of virus concentration methods for the RT-qPCR-based recovery of murine hepatitis virus, a surrogate for SARS-CoV-2 from untreated wastewater, Science of the Total Environment, 739 (2020)139960.D. Lu, Z. Huang, J. Luo, X. Zhang, S. Sha, Primary concentration – The critical step in implementing the wastewater based epidemiology for the COVID-19 pandemic: A mini-review, Science of the Total Environment,https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.141245M.V A. Corpuz, A. Buonerba, G. Vigliotta, T. Zarra, F. Ballesteros, P. Campiglia,V. Belgiorno, G. Korshin, V. Naddeo, Viruses in wastewater: occurrence, abundance and detection methods Science of the Total Environment, https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.140910W. Ahmed , S. Payyappat , M. Cassidy , N. Harrison, C. Besley Interlaboratory accuracy and precision among results of three sewage-associated marker genes in urban environmental estuarine waters and freshwater streams, Science of the Total Environment, 741 (2020)140071.CG. Daughton, Wastewater surveillance for population-wide Covid-19: The present and future, Science of the Total Environment, 736 (2020)139631.
Return to Editors’ Choice Science of the Total Environment Readers
View Articles

අංශුවක් යනු කුමක් ද

 What Is a Particle?


වැඩක් ඇත්තේ ම නැත්නම් මේ ලිපිය කියවන්න. අංශුවක් යනු කුමක් දැයි ඔබට දැනගත හැකි වනු ඇත. වැඩ අධික ම නම් ලිපියේ අවසානය කියවන්න.

Friday 13 November 2020

විශ්වාස හා නිවුටන්ට පොල්ලක්

 


 විශ්වාස හා නිවුටන්ට පොල්ලක් 


මොන ඉලක්කම් හරඹයකින්වත් ලෝක ආර්ථිකය හා දේශපාලනය කඩා වැටිල කියන එක වහන්න බැහැ.  ඒක නැහැ කියන්න ඕන නැහැ. ලංකාවෙ  ආර්ථිකය වැටෙන්නෙ වත්මන් ආණ්ඩුවේ දුර්වලකමක් නිසා  නොවෙයි. මට හිතා ගන්න බැහැ (මා ඊයේ සඳහන් කළ වියුක්ත අරුතින් නො වෙයි) අනුරගේ සහාය ලබන සජිත්ගේ ආණ්ඩුවකින් මොකක් වෙන්න තිබුණ ද කියන එක. සජිත්ගෙ ආණ්ඩුවක් හිතෙන් මවා ගන්න පුළුවන්. සජිත් වියුක්ත නැහැ. බොහොම සංයුක්තයි.

Thursday 12 November 2020

කොවිඩ්, පට්ටපල් බොරු හා මුස්ලිම් බැතිමතුන්

 කොවිඩ්, පට්ටපල් බොරු හා මුස්ලිම් බැතිමතුන්


කොවිඩ් 19 නිසා ලංකාවේත් පොදුවේ ලෝකයේත් බොහෝ දේ වෙලා තියෙනවා. වෙමින් තියෙනවා. ඒ අතර ට්‍රම්ප්ට යන්න වෙලා. එයටත් කොවිඩ් සුළුවෙන් බලපෑවා. එහෙත් මූලික වශයෙන් ඔහු පැරදුණේ බටහිර ක්‍රිස්තියානි නූතනත්වය මිය යමින් සිටියත් බටහිර වෙනත් චින්තනයක් නැති කමේ ප්‍රශ්නයෙන්. ඔහු අතරමං වූවෙක්. ඔහු 2016 ජනාධිපති තරගය දිනූ  දින තමයි මගේ ලෝකය නිකුත් වීමේ තිස්වසර සමරා තියෙන්නෙ. එදා මා ට්‍රම්ප් ජනාධිපති වීම ගැන සතුටු වන බව කී බව කිහිප දෙනකු මතක් කර තිබුණා. සුපුරුදු පරිදි මට එය අමතක වෙලා තිබුණේ. මෙවර ට්‍රම්ප් පැරදීම ගැන මා කණාගාටු වෙන්නේ නැහැ. ඩෙමොක්‍රටික් පක්‍ෂවලට එතරම් ආයුෂ නැහැ. ඔවුන් යන්නේ සමාජවාදී පක්‍ෂ කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂ ගිය පාරේ හයිගේට් කරා. මට අර හතරවැනි ජාත්‍යන්තරයේ ලිපිය දිනපතා ලැබෙනවා. ලෝකයේ ඇති වැඩවර්ජන ගැන එයින් දැන ගන්න පුළුවන්. ඒකත් හොඳයි. දේශපාලන වශයෙන් ශක්තිමත්  වෙනත් චින්තනයක් නොමැති වීම  බටහිරට පමණක් නොව ලෝකයට ම ප්‍රශ්නයක්. 

Wednesday 11 November 2020

ඇරිස්ටෝටල්ට කොවිඩ් උණ හැදිල

 ඇරිස්ටෝටල්ට කොවිඩ් උණ හැදිල 


රාජිනී ජයසිංහ නමැත්තියකගේ නමින් බොරුව හෙළා දකින කථිකාචාර්යවරුන් පිරිසක් විසින් යැවෙන විද්‍යුත් ලිපියක් මටත් ලැබුණා. මට විද්‍යුත් ලිපිය ලැබී තිබුණේ මා කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ දී  ලබා ගත් ලිපින දෙකකට. මෙය කැලෑ පත්තරයක් බව අමුතුවෙන් කියන්න ඕන නැහැ. බොරුව හෙළා දකින කථිකාචාර්යවරුන් නොව උගතුන් ලංකාවේ ඉන්නේ ඉතා සීමිත පිරිසක්. ඔවුන් තම නමින් ප්‍රකාශයක් කිරීමට තරම් ශක්තියක් තියෙන අය. ඒ කැලෑ පත්තරයේ ඇති බොරුව හෙළා දකින්නන්ගේ බොරු අතර චන්නට ගෞරව උපාධියක් (පන්ති සාමාර්ථයක්) නැති බවත් චන්නගේ නිබන්ධනය ලිව්වේ චන්න නොව වෙනත් අයකු බව මා පවසා ඇති බවත් සඳහන් වෙනවා. ඒ දෙක ම බොරු.

Tuesday 10 November 2020

බටහිර විද්‍යාවේ බොරුව සැමරීම

 බටහිර විද්‍යාවේ බොරුව සැමරීම  


අපි බොහොම කැමතියි යම් සිද්ධියකින් පස්සෙ මං කිවුව නේ කියල කියන්න. ඒ අප කී පුරෝකථන හරි ගිහින් කියා හිතල.  මට නම් එහෙම කියන්න දෙයක් ඇත්තේ නැති තරම්. අටවැනි දා පැවති මියන්මාර මැතිවරණයෙන් මා සිතූ දෙයක් වැරදිල. මා හිතා හිටියේ සු චී මැතිණියගේ පක්‍ෂය දිනාවි එහෙත් 2015 ගත් ආසන සංඛ්‍යාව ලබා ගැනීමට නොහැකි වේවි කියා. ඒ සිතිවිල්ල වැරදි බව වැටහෙනවා. සු චී මැතිණියගේ පක්‍ෂය විශිෂ්ට  ජයක් අත් කරගෙන තියෙනවා. ඇගේ පක්‍ෂය ජනවාර්ගික සුළුතරයක් ඇතැයි කියන ප්‍රාන්තවලත් ජයග්‍රහණය කර තියෙනවා. ඒත් හමුදාව තවමත් බලවත්. මියන්මාරයෙ ජනතාවට ජාතිකත්වයක් තිබුණත් ජාතික මතවාදයක් නැහැ. අපි  මියන්මාර ජනතාවට සුබ පතනවා. 

Monday 9 November 2020

අපේ රාමුව, වරකා, කොවිඩ් හා තවත් දේ

 අපේ රාමුව, වරකා, කොවිඩ් හා තවත් දේ


කොවිඩ්, තර්කය, නාට්‍යය, වරකා ඉරු ආදී සියල්ල එකිනෙකට සම්බන්ධයි. අවශ්‍ය නම් බියර් ද දාගන්න. අපි කොවිඩ්වලින් පටන් ගනිමු. එක්තරා ආයුර්වේද වෛද්‍යවරයෙක් කියා තිබුණා ආයුර්වේදයේ කොවිඩ් රෝගය සඳහා ප්‍රතිකාරයක් නැති බවත් තියෙනවා කියන්නේ ව්‍යාජ ප්‍රතිකාර බවත්, ප්‍රතිකාරයක් ඇත්නම් ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයට යවා අනුමැතිය ලබා ගත යුතු බවත්.  මේ ප්‍රකාශයෙන් ප්‍රශ්න ගණනාවක් මතුවෙනවා. රෝගයක් කියන්නෙ මොකක් ද, ප්‍රතිකාරයක් කියන්නෙ මෙකක් ද, ප්‍රතිකාරය අනුමත කළ යුත්තේ කවුද විතරක් නොවෙයි, තර්කය කියන්නෙ මොකක් ද නාට්‍යයක් කියන්නෙ මොකක් ද ආදී දහසක් ප්‍රශ්න. 

Sunday 8 November 2020

ජාතික චින්තනය, වරකා ඉරුව, මියන්මාරය හා බයිඩන්

 ජාතික චින්තනය, වරකා ඉරුව, මියන්මාරය හා බයිඩන් 


ජාතික චින්තනය වරක ඉරුවකට ඌනනය කරන්න පුළුවන් කලාකාරයන් ඉන්න රටක අප ජීවත් වෙන්නෙ. ඒකට මාත් එක අතකට වෑරදිකාරයෙක්. ගුණදාස අමරසේකරගෙ ජාතික චින්තනය වරකා ඉරුවකට ඌනනය කරන්න පුළුවන් බව කියන්න තිබුණෙ බොහෝ කාලෙකට පෙර. ඒත් මෙහි සඳහන් කරන කලාකාරයා ගුණදාස අමරසේකර නොවෙයි. ඔහු නාට්‍ය ලෝකයේ නමක් හදාගන්න නැහෙන කෙනෙක්. ඔහුට ඊනියා ජාතික චින්තනය ඇතිවත් බැහැ නැතිවත් බැහැ. 


මගේ ලිපි කියවන්න අලුතෙන් පිරිසක් ඇබ්බැහි වෙලා. ඔවුන් පරණ ලිපි කියවල නැහැ. ඊයේ නිවන ගැන තිබූ ලිපියෙ එක් අයකු නිවන සාපේක්‍ෂ ලෙස අරගෙන. ඔහු අඩුම තරමෙන් මගේ ලෝකය කියවා නැති බවයි පේන්නෙ. ඔහු නිවන් අවබෝධකරගන්න හදන අයෙක්. සම්මාබෝධය පැත්තකින් තියන්නලු. අවබෝධ කරගන්නව නම් ඉතින් මනසෙන් තමයි. එහෙම අවබෝධ කර ගත්තා කියමු. ඉන් පස්සෙ මනසට මොකක් ද වෙන්නෙ. මනස නැති වෙනවා ද දිගට ම පවතිනවා ද? මේ ප්‍රශ්න ඇති වන්නෙ බුදුදහම වෛදිකකරණයට ලක් කිරීමේ ප්‍රතිඵල ලෙස. නූගතුන් කියන අයගෙ වැඳුම් පිදුම් මට ප්‍රශ්නයක් නො වෙයි. මාත් හැමදා ම උදේට තානාපති කාර්යාල භූමියෙ බුදු පිළිම වහන්සේට මල් පූජා කරන නූගතෙක්. උගතුන්ගෙ මුග්ධ දාර්ශනික තාර්කික කතා තමයි බුදුදහමට තියෙන ප්‍රශ්නය. මා කියන එක, මා යනුවෙන් කෙනකු ඉන්න බව කියන එක බොරු බව මෙනෙහි කරන්න. කාලෝගෙ කාළාම සූත්‍රය නොව බුදුහාමුදුරුවන්ගෙ කාළාම සූත්‍රය කියවන්න. ඒත් මා කී නිසා පමණින් කියවන්න එපා.

Saturday 7 November 2020

පඬිපෝතිකාවන්ගේ දුප්පත්කම

 පඬිපෝතිකාවන්ගේ දුප්පත්කම


පසුගිය දා පේරාදෙණියෙ පඬි පෝතිකාවක් තම නොහැකියාව ප්‍රකාශ කරල තිබුණ. මට හරියට ම මතක නැහැ ඇය කියා තිබූ වචන. ඒත් ඇය කියා තිබුණෙ මෙන්න මෙවැන්නක්. ලංකාවෙ අද බර වචන පාවිච්චි කරන ඕනෑම අයකුට උගතකු ලෙස පෙනී ඉන්න පුළුවන්. අනිත් මිනිස්සු නොමග යවන්නත් පුළුවන්. ඒත් නලින් ද සිල්වා බර වචන පාවිච්චියකුත් නැතිව ජනමතයක් ගොඩනගනවා. එය පරාද කිරීමට නොහැකි වීමෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ ලංකාවේ බුද්ධිමය දරද්‍රතාව. ඇය මතක් කරල තිබුණ හඳගමගෙ තනි තට්ට ගැන මා චිත්‍රපටය නරඹන්නෙ නැතිව විචාරයක් ලියල තිබුණ කියල. සිංහල බෞද්ධ විරෝධී හඳගමලගෙ චිත්‍රපට ගැන ලියන්න චිත්‍රපට බලන්න අවශ්‍ය නැහැ කියන එක මා කියා ඇති. 

Friday 6 November 2020

 බටහිර දැනුම් ආධිපත්‍යය යටතෙ කොවිඩ් සමග වාසෙ


බටහිර වෙදමහත්තුරුන්ට පින්සිද්ද වෙන්න අපට කොවිඩ් සමග සාමාන්‍ය ම නොවුණත් සාමාන්‍ය විධියට ජීවත් වෙන්න පුළුවන් වෙලා. දැන් තියෙන්නෙ සිතියම් ඇඳීමේ ප්‍රශ්නය විතරයි. ග්‍රාම නිලධාරි මහතුන්ට ගමේ සිතියම පාරවල් හා ගෙවල් එක්ක (ගූගල් හරියන්නෙ නැහැ) දීල කොවිඩ් ආසාදිත අය ඉන්න තැන් ලකුණු කරවන එක විතරයි තියෙන්නෙ. ඒක කොහොම හරි කරන්න ඕන නැත්නම් කොවිඩ් අලුත්ගේලා අර මොකක් ද කමිටුවකින් යන්න යාවි. ගියත් විශාල ප්‍රශ්නයක් නැහැ. ඔවුන් මාධ්‍ය හරහා සියලු උපදෙස් ලබා දෙනවා. පාදෙණිය කොහෙ ගිහිල්ල ද කියල මා මේ කල්පනා කරන්නෙ. ජනාධිපතිවරණ දවස්වල නම් ඔහු ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂගෙ වගේ ම සජිත් ප්‍රේමදාසගෙ රැස්වීම්වලත් දැක ගන්න පුළුවන් වුණා. 

Thursday 5 November 2020

අතරමං වූ අතරමැදියා හෙවත් ට්‍රම්ප්

 අතරමං වූ අතරමැදියා හෙවත් ට්‍රම්ප්


එක්සත් රාජ්‍යවල ජනාධිපතිවරණයේ අවසන් ප්‍රතිඵලය ප්‍රකාශ වීම තව කල් යනවා. මේ ලෝකයේ බලවත් ම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රට කියල කියනවා. එංගලන්තයේ අගමැති ජොන්සන් ට්‍රම්ප්ගෙ අනුගාමිකයෙක් කියල කියන්න පුළුවන්. මේ රටවල් දෙකේත් යුරෝපයේ රටවලත් මහා ප්‍රශ්න. එහි කැරලි තත්වයන් තියෙනවා. ඒත් ඊනියා විප්ලව කරනව තියා හඬක් නගන්නවත් මාක්ස්වාදියකු නැහැ. ඔවුන් කටවල් වැහෙන්න මාස්ක්දාගෙන මාස්ක්වාදීන් වෙලා. නිකම් වැඩකට නැති සඟරාවල කුණු කුණු ගානවා විතරයි. මේ රටවල පෙන්නුම් කෙරෙන්නෙ බටහිර ක්‍රිස්තියානි නූතනත්වයෙ කඩා වැටීම. බයිඩන් දිනනව කිවුවෙ 12%ක වැඩි ප්‍රමාණයකින්. බයිඩන්ට ඡන්ද මණ්ඩල 270 ළඟ කැරකෙන්න වෙලා. ඡන්ද විද්‍යාල කියන අය නැවත විද්‍යාලෙට, පාසලට ගියත් වැඩක් වෙන්නෙ නැහැ. ඔය විද්‍යාලවල හිතන්න උගන්වන්නෙ නැහැ. අර බැක් ටු ස්කූල් වැඩ සටහන්වලට මොක ද වුණේ.

Wednesday 4 November 2020

මා කැලණි ගිය හැටි

 මා කැලණි ගිය හැටි


අද එක්සත් රාජ්‍යවල මීළඟ වසර හතරේ ජනාධිපති කවුද කියා දැන ගන්නට හැකි වේවි. මුළු ලෝකය ම අර්බුදයකට ගිහිල්ල ඉන්න වෙලාවක, බටහිර ක්‍රූිස්තියානි නූතනත්වය කඩන් වැටිල ඕන එකක් වෙන්න පුළුවන් කියන එක ඊනියා යථාර්ථය බවට පත්වෙලා තියෙන වෙලාවක ඕන කෙනෙක් ජනාධිපති වෙන්න පුළුවන්. ජනාධිපති කෙනකු පත් නොවීමත් අර ඕන එකක් වෙන්න පුළුවන්. කිසිවකුටවත් ඡන්ද මණ්ඩල 270ක් නොලැබුණොත් මොකද වෙන්නෙ. කොංග්‍රසය තීරණය කරනවා ද? ඒක හරි ද? මොකක් වුණා ම මොක ද?  මොකක් හරි වෙයි. 

Tuesday 3 November 2020

ඇඳිරි නීති අස්සෙත් යන වස්තු

 ඇඳිරි නීති අස්සෙත් යන වස්තු


ඇතැමුන් අහනව කාලය කියන්නෙ මොකක් ද කියල. මගේ උපාධි නිබන්ධය පරීක්‍ෂා කළ ලන්ඩන් විශ්වවිද්‍යාලයෙ මහාචාර්ය විට්රෝ පොතකුත් ලියල තිබුණ කාලය යනු කුමක් ද (What is Time) කියල. මාත් නිබන්ධය ලිව්වෙ කාලය හා අවකාශය සම්බන්ධ දේ ගැන නිසා ඒ පොත කියවල තිබුණ. ඒත් ඒකෙ කාලය කියන්නෙ මොකක් ද කියන එකට උත්තරයක් දීල තිබුණෙ නැහැ. මා ඒ බව ඔහුට කියන්න ගියේ නැහැ.